QUAND AVINHON FOGUÈT ROMA
Francesc Sangar.- Entre los ans 1309 e 1377, los Papas de Roma abitèron pas la vila italiana. Lor residéncia abituala foguèt la vila occitana d’Avinhon. Mas quin foguèt la rason motiu d’aquel cambiament? Lo problèma comencèt un sègle endarrièr, sul pontificat d’Innocenci III, qu‘aviá declarat que lo Papa deviá susvelhar los interèsses politics e civils de l’Empèri (la Cristiandat). Aquela supremacia implicava que lo poder religiós se situava sul poder politic; lo Papa suls reis e los emperaires (sustot del Sant Empèri Roman Germànic). Aquela declaracion d’intencions foguèt ratificada amb lo decrèt “Unam Sanctam” l’an 1302, que donava al Papa de Roma lo drech de proclamar e destituir de reis. Tota una menaça per las familhas reialas de l’epòca.
Los monarcas de l’epòca acceptèron pas aquela supremacia papal. Lo meteis rei de França Felip IV expulsèt del sieu govèrn als prèires e impausèt qualqu‘unes impòstes al clergat. Fin finala cremèt publicament lo document “Unam Sanctam”. Bonifaci VIII excomuniquèt al monarca francés. Mas lo Papa moriguèt l’an seguent e foguèt causit nòu Papa de Roma Bertran de Got amb lo nom de Clement V (èra l’arquevesque de Bordèus, e vesèm l’importància del clergat occitan en aquela epòca).
Un clonclavi conflictiu
Lo conclavi d’eleccion, celebrat a la vila de Perugia, foguèt fòrça conflictiu entre de partidaris e de detractors del Papa defunt Bonifaci VIII. Après uèch meses de discussions, Bertran de Got semblava la melhora opcion pr’amor que, al començament èra pas identificat amb cap partit.
Mas lèu totes poguèren veire que lo nòu Papa aviá bonas relacions amb la monarquia francesa. Vertadièrament Climent V aubedissiá e agissiá gaireben coma un vassal del rei francés. La siá coronacion foguèt celebrada a Lion, una vila sus la sobeiranetat de l’Empèri en aquel moment, mas “amiga” del reialme de França. Après lo sieu nomentament papal, nomenèt nòu cardenals franceses (una màger influéncia e preséncia francesa al naut clergat), anullèt l’excomunicacion de Felip IV qu’aviá proclamat Bonifaci VIII e tanben los documents “Unam Sanctam” e “Clericis laicos” qu’èran contraris als interèsses de la monarquia francesa. Se resistiguèt solament a la volontat de Felip IV de França de jutjar post-mortem l’anterior Papa coma eretic.
Per intensificar aquela relacion e amb la desencusa de l’inseguretat que patissiá Roma, lo Papa decidiguèt transportar de manièra temporala la siá cort a Avinhon, davant l’estonament de tota la Cristiandat, La vila occitana aperteniá pas al reialme de França en aquel moment (èra sus sobeiranetat napolitana), mas èra fòrça pròcha tant a França coma l’Empèri (que lo Papa deviá “susvelhar”).
Sèt Papas residiguèron a Avinhon pendent gaireben sèt decadas, someses d‘intrigas e conspiracions de las monarquias europèas, amb de pontificats “paures” en resultas. Foguèt lo Papa Gregòri XI que tornèt a establir la cort pontificala tornarmai a la vila italiana l’an 1377, après fòrça insisténcias de Santa Caterina de Siena. En Avinhon, coma grand monument de la vila, podèm visitar lo Palai dels Papas coma simbòl d’aquel capítol de l’istòria.