D’ENCONTRES A L’ENTORN DEL GRASAL A MONTSEGUR

Francesc Sangar.- En l’incomparable scenari del pòble occitan de Montsegur, al bòrd de la montanha mitica del Catarisme, s’es celebrada una interessanta jornada sul mite del Sant Grasal. Presentada per Gilbert Bonnet, foguèt al començament remembrada l’amistat e las relacions mantenudas entre de catalans e d’occitans pendent l’istòria (d’originas comunas, l’edat medievala, lo Felibrisme occitan e la Renaissença catalana…), coma de pòbles fraires e coma objècte simbolic de frairesa, la Copa Santa regalada per Víctor Balaguer e d’autres escrivans catalans als occitans per lor solidaritat.

D’en primièr, Tristan Bergerot, responsable de las Mediacions Culturalas pel País de l’Art e d’Istòria dels Pirenèus Catars, impartiguèt una primièra conferéncia sus la geografia de la mitica relíquia, en desvolopant la possibilitat d’una origina de la legenda desparièra de la bretona, cossí èra estada tradicionalament ligada. Lo conferencièr prepausa una origina provençala, e fòrça ligada al contèxt cultural literari de la poesia trobadoresca del territòri de la Provença, mejançant qualques similituds. Foguèt tanben explicada l’influéncia que lo mite del Grasal provoquèt en fòrça grops esoterics a Occitània e l’assag de ligar la relíquia al movement dels Bons Òmes e las Bonas Femnas (lo Catarisme).

D’influéncias orientalas

Tanben pendent la siá exposicion, Tristan Bergerot mostrèt de possiblas influéncias provenentas del mond oriental, e sustot d’Etiopia, que ligariá amb lo mite del rei Salamon, la reina de Saba e la sieuna descendéncia.

La segonda conferéncia foguèt impartida pel professor onorari de l’Universitat de Perpinhan – Via Domitia, Paul Bretel, e especialista en l’Espiritualitat Medievala. Amb lo títol “Del conte del Grasal (1185) a la “Queste del Sant Grasal” (1225), mostrèt l’evolucion qu’aviá experimentat aquel mite amb un agach literari, dempuèi la primièra narracion escricha per Chrétien de Troyes, qu’explica lo viatge iniciatic viscut per Perceval, a la segonda narracion centrada en lo cicle arturic e los cavalièrs de la cort de Camelot. Fòrça interessanta foguèt la nòva interpretacion del concèpte de “peniténcia” qu’èra pas interpretat coma una sòrta de puniment, mas coma una transformacion interiora de la persona.

Fin finala, la tresena conferéncia foguèt desvolopada per Miquel Adroher, mèstre de conferéncias de l’Universitat de Perpinhan – Via Domitia, e grand cercaire sus las literaturas medievalas francesa, catalana e occitana. Amb las sieunas recercas sus la version en lenga catalana de la “Queste del Sant Grasal”, a demostrat qu’aquela version posteriora cambièt qualqunes vèrses, e mostrèt l’influéncia que la nòva etica de l’òrdre dels franciscans, consolidats a començament del sègle XIVn e grands influenciadors a tota la Cristiandat occidentala, aviá provocada en aquela nòva redaccion.

Concèptes coma lo Purgatòri o la praubesa experimentèron d’importants cambiaments en aquela epòca e foguèron la consequéncia d’aquela influéncia franciscana a la societat medievala. La comparason de la version originala anteriora e la catalana de començaments del sègle XIVn demòstran aqueles cambiaments. Mas una idèa es basica en aquela jornada: lo mite del Grasal, independentament de las sieunas originas e las multiplas interpretacions qu’a experimentat es un mite etèrn.