DE LIBRES PENITENCIALS SUS SEXUALITAT

Francesc Sangar.- Cossí vivián la siá sexualitat los europèus de l’Edat Mejana? La responsa es fòrça complèxa, pr’amor que la diversitat de societats e una durada d’un millenni permet fòrça situacions e de comportaments desparièrs. Mas s’existís una idèa basica, èra l’assag de la Glèisa de contrarotlar e legiferar sul tèma, coma en totes los autres aspèctes de la vida quotidiana dels crestians de l’epòca.

Lo ponch basic èra lo concèpte que lo sèxe podiá solament aver un unic objectiu: la procreacion, en seguint lo comandament biblic del libre del Genèsi: “Multiplicatz-vos e dominatz la tèrra”. E naturalament, aquela foncion de procreacion demorava exclusivament dins del matrimòni, en realizant una lectura restrictiva del sièisen comandament. En seguint la meteissa idèa, quina practica que siá ont lo semen poguèsse pas produsir la fecondacion (fellacions, sèxe anal…) èra enebida. Èra un malbarat de semen, condemnat tanben a la Bíblia (cossí nos explica l’istòria d’Onan tanben al libre del Genèsi). Dins un mond coma lo medieval, ont l’esperança de vida èra tan redusida, e ont las malautiás o los actes violents aucissián fòrça populacion, la pression per aténher la reproduccion èra basica per la mantenença de la meteissa societat.

Començam un pichon cicle de narracions sus la sexualitat medievala dempuèi desparièrs aspèctes, que nos mostraràn aquela realitat tan complèxa, mas a l’encòp interessanta. Un mond ont trobam fòrça restriccions e peniténcias, un masclisme fòrça potent, mas al meteis temps, la poesia trobadoresca amb la siá sensualitat e capitèls en clastres e glèisas amb d’imatges gaireben pornograficas.

De libres penitencials

Un exemple evident d’aquela volontat de contrarotlar la sexualitat dels crestians foguèt la publicacion dels “penitencials”, de libres escriches per membres del meteis clergat e destinats tanben als meteisses clèrgues que venián coma una sòrta de reglaments del comportament sexual dels fisèls, que marcavan quinas practicas èran permesas e quinas o èran pas. O en utilizant lo lengatge de l’epòca quina practicas otratjavan Dieu e quinas èran d’acòrdi amb la volontat divina. E aqueles meteisses “penitencials” establissián quinas sancions devián patir aqueles qu’aguèsson practicadas aquelas conduchas. Mejançant de confessions individualas, los clèrgues aconselhavan als fisèls sus cossí avián d’aténher lo “repaus de la carn” en seguint los libres penitencials.

Los primièrs penitencials comencèron d’èsser escriches a Irlanda pendent lo sègle VI, en plena cristianizacion de l’illa, e foguèron enebits pel Conselh de París l’an 829, e encara que foguèron utilizats fins al sègle XII, segon explican qualqu’unas cronicas. Las descripcions que se realizan en aqueles libres son fòrça explicitas e descriptivas, segurament pr’amor que demorèsse pas cap de dobte sus quina practica èra descricha.

Coma exemple, l’arquevesque Theodor de Canterbury dins lo sègle VII, escriguèt al sieu penitencial que lo sèxe oral èra lo pièger dels pecats, amb de condemna per tota la vida del pecaire. O lo sèxe amb un animal implicava un puniment d’estricte dejun d’una quantitat fixa de jorns pendent quinze ans seguits. Fin finala, Theodor de Canterbury establissiá que l’omosexualitat masculina recebriá una peniténcia de sèt ans e l’omosexualitat femenina una sancion de tres ans. Aquela diferéncia de la durada de la sancion proveniá del fach qué la segonda degalhava pas de semen, e del masclisme abitual qu’afirmava que sens la preséncia d’un òme se produsissiá pas una vertadièra relacion sexuala.

Un dels libres penitencials mai famoses foguèt l’escrich per Burchard de Worms l’an 1010, que redigissiá totas las questions qu’un clèrgue podiá formular a un cresent sus la siá vida sexuala. En total, doas centas questions coma aquelas:

De libres que redigissián totas las questions

“Avètz fornicat amb una monja?”, que veniá doble pecat, per aver fach l’acte sexual defòra de matrimòni e amb una femna qu’aviá promés la siá castedat e puresa a Dieu.

“Avètz fornicat amb una vaca, una somèra o quin autre animal que siá, tant mascle coma femèla?”, pr’amor qu’aquela relacion podiá pas aténher la procreacion umana.

“Avètz fornicat amb una femna qu’aguèsse la menstruacion?”, pr’amor que segon la Bíblia, las femnas pendent lo periòde de la siá menstruacion èran “impuras”, e èra enebit lo contacte sexual amb elas. La meteissa Bíblia establissiá qu’una femna èra pas pura fins que passèsson pas de jorns dempuèi la siá menstruacion.

Mas perqué foguèron enebits aqueles “penitencials”? Justament per la diversitat de critèris e de sancions entre desparièrs clèrgues qu’avián redigit aqueles libres. E benlèu pr’amor que la siá difusion, ajudava far conéisser qualqu’unas practicas desconegudas entre qualques sectors de la populacion, e estimulava l’experiéncia.

Dempuèi la nòstra vision actuala, pòt semblar estranha la posicion de la Glèisa, en metent en examen la conducha sexuala dels fisèls, mas desbrembam pas que de fins fa pas gaires decènnis la Glèisa conselhava tanben sul comportament sexual als fisèls, mejançant tanben la confession. La vida sexuala veniá un dels tèmas fondamentals de las confessions.