LA BATALHA DE SALVETAT (1217)

Christian Andreu.- Encara l’annada 1216 tot semblava perdut pels occitans. Los crosats avián conquistat la majoritat de grandas vilas e vilatges. E un cavalièr del nòrd, Simon de Monfòrt, èra a mand d’èsser reconegut pel rei francés coma duc de Narbona, comte de Tolosa e vescomte de Besièrs e Carcassona. Totun, al país comencèron d’arribar de voses qu’afirmavan qu’Occitània poiriá tornar a aténher tornarmai la libertat.

Lo meteis an comencèt una revòlta dels occitans, dirigits pel filh de Raimon de Tolosa, Raimond lo Jove (que seriá Raimon VII). Lèu los occitans conquistan Belcaire, après un sètge gaire long. De mai en mai vilatges de la region (franc de grandas vilas coma Tolosa) començan tanben a obrir las sieunas pòrtas al filh del comte raimondin. Es aquò un senhal pels occitans que lor libertat poiriá tornar alavetz e qu’ara es lo moment per tornar a luchar ?

Pauc après, en 1217, los occitans començan una guèrra de guerrilha contra los crosats de Monfòrt. Cada còp que i a un grop de crosats amb de noiridura o d’argent pels camins occitans, son assautats e raubats (e sovent aucits). Lo duc de Narbona e comte de Tolosa, Simon de Monfòrt, a de besonh de mai en mai argent per luchar (e ganhar) aqueles occitans que vòlon pas acceptar d’èsser lors vassals. E la situacion ven de mai en mai critica pels crosats.

Lo començament de l’ataca occitana

En 1217 Rogièr de Comenge es tanben lo marit de Guillemina I dels Pallars Sobeiran catalan. Ailà es decidit de començar la conquista de Tolosa. Amb Rogièr i a tanben Raimond VI de Tolosa (lo Vielh), que fa d’annadas que fugiguèt a Catalonha per sauvar la vida. Lo 7 de setembre d’aquel an l’armada aliada occitana e catalana daissa endarrièr lo vilatge catalan de Gerri e crosa la frontièra per començar l’ataca. Totun, a Saint Julian, quora vòlon crosar Garona, trapan una pichona armada crosada, dirigida per Joris, un occitan fisèl a Monfòrt, e qu’a coma tòca los arrestar. Malgrat èsser una armada mendre que l’armada aliada, pòt defensar plan l’autra riba e poiriá causar una grand damnatge als aliats catalans e occitans. A mai, lo camin èra estat long après crosar Sort, Llavorsí e Esterri d’Àneu e l’armada aliada es ara fatigada. Cal doncas reposar.

Reposar e esperar l’arribada de l’armada principala de Raimond VI : crosar Garona sonque amb las armadas de Bernat IV de Comenge e de Raimond Rogièr de Fois es dangierós e òm poiriá patir una grèva desfacha e finir abans d’ora la nòva campanha occitan per la libertat.

Pasmens, sonque qualcunes jorns après arriba una armada tolosana e los aliats pòdon començar a crosar Garona sens dangièr. Pendent los jorns 11 e 12 de setembre de 1217 se debanèt la batalha de Salvetat, entre las armadas aliadas occitanas e catalans e l’armada crosada. Que poguèt gaire far contra un nombre, ara òc, plan superior d’aliats. Totun, assagèron de resistir. Mas capitèron pas e patiguèron una grèva desfacha militara.

Dempuèi alavetz lo camin de Tolosa es dubèrt. E los aliats contunharàn fins a la vila raimondina sens resisténcia per la liberar. Los tolosans recebon l’armada aliada amb de crits de jòia e lèu la vila demorarà liure après aucir totes los crosats que i a dins. Tolosa es liure tornarmai. Monfòrt assajèt de la conquistar tornarmai, mas i perdèt la vida al sètge. Tot çò de ganhat en 1209 pels crosats foguèt perdut ara en 1217. E semblèt que los occitans tornavan a èsser liures, luenh dels orrors de la guèrra començada per la Glèisa e los crosats…