LA MÒRT DE PÈIRE LO CATOLIC

Francesc Sangar.- La batalha de Murèth marquèt lo principi de la fin de l’influéncia catalana a las tèrras occitanas en epòca medievala. Pèire, rei d’Aragon e comte de Barcelona, malgrat èsser nomenat “lo Catolic” decidiguèt d’ajudar als nòbles occitans, qualqu’uns èran los sieus parents, per arrestar la Crosada contra los Albigeses (Catars) que destruissiá Occitània.

Fin finala las sieunas tropas coincidiguèron amb los soldats crosats comandats per Simon de Montfòrt al prat batalhièr près de la vila de Murèth. E la batalha se produsiguèt lo jorn 12 de Setembre de 1213. En analisant la situacion, lo rei Pèire aviá fòrça mai possibilitats de ganhar, pr’amor que possedissiá una armada fòrça mai nombrosa. Mas perqué se produsiguèt una desbranda inesperada?

Divèrsas teorias

Existisson divèrsas teories. Una d’elas afirma que la nuèch anteriora lo monarca foguèt fòrça esvagat amb una dama tolosenca qu’èra la sieuna aimant, en celebrant una victòria qu’encara s’èra pas atenguda. Mas devèm pas desbrembar que lo rei Pèire proveniá de Las Navas de Tolosa (un viatge long) ont, amb los autres monarcas crestians de la Peninsula Iberica, avián desfachat los aràbis. E los soldats arribavan cansats a Murèth.

Segon explica una de las versions, coma d’autres monarcas pendent las batalhas complicadas, lo rei Pèire decidiguèt qu’un autre soldat vestiriá amb lo sieu vestiari de batalha, del temps que lo meteis Pèire semblariá coma un simple soldat anonim, per rasons de seguretat.

Dos soldats enemics ataquèron lo fals monarca, e l’auciguèron. Seguidament, comencèron a proclamar la mòrt del rei aragonés. En qualqu’unes escasenças, se pendent una batalha un monarca morís, la sieuna armada considerava qu’aviá perdut l’afrontament.

Lo vertadièr rei Pèire comencèt a cridar qu’el èra lo monarca. Descobèrt, foguèt atacat per d’autres soldats enemics e moriguèt. Lo sieu còrs, estendut al camp de batalha, foguèt reculhit pels fraires de l’Espital de Tolosa, sepelit primièr a la vila occitana, e fin finala, menat al monastèri de Santa Maria de Sixena l’an 1217. Per aquel viatge lo Papa Onòri III balhèt permís, doncas que lo monarca aragonés èra mòrt en defensant d’“eretges”. Segurament qu’en aquel cambiament aguèt importància que la maire de Pèire, Sança de Castelha aviá fondat lo monastèri. Tragica finala d’un monarca que poiriá èsser estat un dels sobeirans amb mai de tèrras governadas a l’epòca medievala.