L’INTELLECTUALITAT MEDIEVALA
Francesc Sangar.- Ildegarda de Bingen nasquèt l’an 1098 a Bernersheim dins d’una familha de la pichona noblesa qu’aviá promés donar a la Glèisa qualqu’un dels sieus filhs. Amb solament uèch ans, dintrèt en un monastèri benedictin a Disibodenberg, ont l’abadessa Jutta de Sponheim venguèt la siá professora. Ildegarda demostrèt lèu lo sieu interès per desparièras disciplinas e es estada considerada una de las femnas intellectualas mai importantas de l’Edat Mejana.
Per fòrça femnas, viure en un convent èra una manièra de se desliurar de las convencions misoginas e masclistas de l’epòca. Dins del monastèri, sens lo contraròtle dirècte de cap òme e sens patir la naissença annala d’un filh, podián consacrar lo sieu temps a l’estudi. Ildegarda aprofechèt aquela oportunitat per desvolopar la siá intelligéncia. D’autras femnas coma Clara d’Assisi o Caterina de Siena visquèron tanben situacions similaras.
Ildegarda, compositritz
Conservam mai de setanta pèças musicalas siás, sustot imnes liturgics, que mòstran lo grand interès e la creativitat musicala que possedissián tanben las femnas medievalas, e mai se foguèron totjorn amagadas darrièr de compositors masculins. Las òbras d’Ildegarda, amb tematica religiosa, mòstran un caractèr desparièr a las òbras dels compositors masculins, amb una femenina sensibilitat. Ela opinava que la sinfonia definissiá l’esperit uman, del temps que la paraula definissiá lo còs.
Benlèu la siá òbra mai coneguda foguèt “Ordo Virtutum” de l’an 1151, un drama liturgic sus las vertuts e la moralitat, amb ochanta doas melodias monofonicas. Dins del monastèri, Ildegarda representava las siás composicions amb las autras monjas.
Ildegarda, lingüista: foguèt benlèu la primièra persona qu’inventèt una lenga artificiala, la “lingua ignota”, coma una avançada d’aquela tecnica tan tipica de la posteriora Renaissença.
Ildegarda, illuminairitz: La siá creativitat artistica arribèt tanben al dessenh de qualques libres religioses, ont utilizava fòrça la color roja coma simbòl de vida. Se diboishava totjorn a ela meteissa en un canton, en escrivent e en recebent l’inspiracion divina representada amb flamas de fuòc.
Ildegarda, scientifica : La siá òbra mai importanta foguèt “Subtilitates diversaron naturarum creaturarum” (1151-58), una vasta creacion ont s’agropavan totas las coneissenças de l’epòca sus mineralogia, zoologia e botanica (qualque d’elas pròprias de la meteissa Ildegarda) e l’explicacion de mai de dos cents tractaments per guarir las malautiás conegudas en aquel temps.
Doas novetats d’aquela granda òbra mòstran una explicacion de la Cosmogonia, ont explica quin es lo luòc de l’èsser uman dins de l’Univèrs, e un dels primièrs assages d’explicar la sexualitat dempuèi l’optica femenina, amb una explicacion fòrça descriptiva de l’orgasme femenin.
Ildegarda, Predicaira ; èra pas abitual que las femnas prediquèsson, mas Ildegarda foguèt una de las primièras femnas en predicar per las carrièras, en fòrça escasenças en utilizant justament la musica coma esturment per arribar sustot als cresents amb mens cultura.
Ildegarda realizèt quatre viatges per tèrras alemandas, ont predicava per las carrièras e las plaças, e criticava la corrupcion del clergat e las eretgias coma la dels Bons Òmes (lo catarisme).
Los darrièrs ans; L’an 1136 foguèt escuelhuda nòva abadessa de lo sieu monastèri e transportèt la comunitat a Bingen, en mantenent una independéncia totala respècte dels convents masculins. Las siás òbras literàrias misticas, coma “Scivias Domeni”, creèron una fòrça bona image siá davant lo meteis Papa e autras autoritats de l’epòca, coma Bernat de Claravals o lo rei Henry II d’Anglatèrra e la siá femna Alienòr d’Aquitània. Amb eles mantenguèt una interessanta e constanta correspondéncia.
Ildegarda moriguèt l’an 1179 al convent e la siá reputacion inspirèt la siá consideracion de santa, e mai se foguèt pas reconeguda per la Glèisa Catolica fins l’an 2012, amb la categoria de “Doctoressa de la Glèisa”. Qualques collectius feministas an considerada Ildegarda coma una de las siás primièras representantas, per defendre l’egalitat de la dignitat dels òmes e las femnas.
