LO REIALME INDIAN DE CHANDELA
Redaccion.- Plan desconegut en defòra d’Índia, l’estat medieval de Chandela aguèt un ròtle clau al nòrd d’aquel peninsula demest los sègles X e XIII. Lo sobeiran primièr d’aquel estat foguèt Nannuka, que fondèt lo país entre los ans 831 e 843. Pasmens, foguèron vassals d’un autre reialme indian pus poderós, los Gurja Pratihara, fins a l’envasion finala musulmana de l’an 1311.
Lo ròtle de Chandela pendent l’Índia medievala foguèt decisiu. Aital o reconeguèron la majoritat dels cercaires d’aquel periòde e region. E aquò qu’assajar de limitar d’un biais clar l’epòca medievala indiana foguèt jamai aisit pr’amor del cambiament contunhat de frontièras e que, sovent, ofrisson una mapa malaisida e tras que complèxa a nivèl politic e tanben cultural.
Los sobeirans de Chandela foguèron, segon de recents estudis, totjorn vassals de l’estat indian pus septentrional de Gurja Pratihara. Mas qu’a nivèl politic Chandela foguèt clau pr’amor de tot çò que daissèt pel futur indian a l’ora de parlar de cultura, arquitectura e escultura. La siá religion foguèt l’indoisme e lo jainisme e la sieuna òbra culturala gigantassa.
E malgrat que totjorn menaçat pel nòrd, Chandela foguèt un pichon reialme d’Índia centrala amb de selva tropicala (uèi ne demòra pas gaire d’aquela selva). Aquò ajudèt, pasmens, a bastir de centenats de bastidas, canals, temples e lacs artificials, qu’encara uèi son admirades pr’amor de la siá beutat.
La naissença de Khajuraho
Khajuraho, fondada aperaquí l’an 999 es l’òbra de reis coma Nannuka, Yashovarvan, Dhanga o Dhangdev. Amb eles Chandela s’espandiguèt plan e foguèron bastidas de vilas estonantas coma Mahoba, Ajaygarh, Kalanjar o Khajuraho, la capital. Mas la beutat dels temples d’aquel reialme arrestèt pas lo sultan de Delhi a l’ora de conquistar Chandela, per primièr còp, ja en 1202.
La societat indiana posteriora al sègle IV e V foguèt restacada per maites cercaires contemporanèus amb la societat feudala europèa. A nivèl artistic, Khajuraho es encara uèi un joièl de l’umanitat entièra pr’amor dels desenats de temples bastits en aquela epòca.
Uèi es considerada Patrimòni de l’Umanitat (dempuèi 1986) e òm i pòt visitar 22 dels 85 temples bastits pendent l’edat medievala indiana. Son la resulta de desenats d’annadas a l’ora d’assajar cossí bastir plan un temple indó. E uèi encara mòstran la tecnica desvolopada pels artistes de Chandela e tot lo nòrd d’Índia.
De soslinhar las imatges escultoricas d’amor amb de parelhas d’aimants o de femnas estonantas d’una beutat complèxa símbol dels principis estètics pus prigonds de l’epòca. Son d’òbras d’art celèbras. E, en Euròpa encara i a pas gaires cercaires o aimants de l’edat medievala que coneisson Khajuraho. E cal soslinhar qu’aquò tanplan foguèt edat medievala mondiala.
