CLAMENÇA ISAURA, MUSA DELS TROBADORS
Francesc Sangar.- Ditz la legenda que los Jòcs Florals de Tolosa foguèron restaurats pendent la segonda mitat del sègle XVn per una dama nomenada Clamença Isaura, possessora de grandas vertuts e que venguèt la musa dels trobadors tolosans. Lo Consistòri del Gay Saber èra estat creat l’an 1323 amb la tòca de potenciar la lirica trobadoresca e establir de nòrmas de composicion poetica (e lingüistica) que foguèssen acceptadas per totes quand aquel genre literari aviá començada una cèrta decadéncia.
Una familha tolosana
Segon explicavan los sieus admiradors, Clamença Isaura proveniá d’una aristocratica familha tolosana, e aviá pas jamai maridat nimai aviá agut tanpauc de filhs. Aquelas biografias parlan de la sieuna mòrt aperaquí l’an 1500, e que seriá estada enterrada a la Glèisa de la Daurada de Tolosa. Lo nòm de familha, Isaura, foguèt pas mencionat fins l’an 1549. Mas aquela dama possedissiá una granda cultura e èra una granda defensora de la poesia lirica trobadoresca. La meteissa Clamença auriá escrit qualques poèmas amb l’inspiracion qu’obteniá dels escrivans tolosans.
Dempuèi l’an 1527, lo sieu nom èra venerat en las celebracions dels Jòcs Florals a la vila occitana. E malgrat qu’ongan totes los istorians dobtan de la sieuna existéncia, e reconeisson que seriá un personatge inventat, la dama Clamença venguèt una de las musas dels poètas, amb la meteissa categoria que Beatrice Portinari per Dante Alighieri o Laura per Petrarca. Escrivans de sègles posteriors, coma Pèire Godolin, li consacrèron de poèmas, mas tanben de pinturas e d’esculturas coma aumenatge.
Amb una teoria desparièra, d’autres istorians opinan que Clamença Isaura poiriá aver existit, mas amb un autre nòm. Qualques suposicions parlan de qualque dama de l’aristocratica familha tolosana Izalguièr, e que la sieuna contribucion a la mantenença dels Jòcs Florals foguèsse estada economica, per la celebracion annadièra e pels prèmis als ganhaires. E mai se la siá existéncia foguèsse falsa, Clamença Isaura es una de las grandas musas de l’istòria de la literatura europèa.