L’ABANS DE LA CROSADA
Redaccion.- En 1229 lo Reialme de França conquistèt territorialament tot çò qu’uèi es considerat Occitània (pas Bearn, Aquitània o Provença). Maugrat que fòrça istorians confirman uèi que la vertadièra causa de la crosada que Loís VIII de França finiguèt aquel an foguèt l’espandiment territorial politic del vesin septentrional dels occitans, la causa oficial ne foguèt una autra: l’espandiment de la religion catara, classada per la Glèisa coma eretgia.
Los primièrs cronicaires medievals que ne parlan situèron los primièrs bons òmes – que foguèt lo nom qu’utilizèron entre eles – en tèrras occitanas fòrça abans, en l’an 1020, gaireben 200 annadas abans. Per ansin, mai d’una cronica contemporanèa confirmèt la presència de bons òmes al comtat mondin (Tolosa) pendent aquela an.
Segon aqueles cronicaires practicavan una religion (disián pas aquò, que disián eretgia) fòrça parièra a la dels bogomils bulgars, un grop de dissidents religioses europèus classats ja a l’epòca coma sectaris. Lor doctrina foguèt descricha coma basada en plusors teorias platonicas, un dualisme maniquèu e la lucha de Dieu (Benigne) contra Satan (Maligne).
D’efièch, los bons òmes –fòrça mai coneguts per l’istoriografia internacionala coma catars – afirmavan que l’òme viviá totjorn una lucha totala entre Dieu (esperital e etern) e Satan (temporal e mondin). Caliá desbrembar la matèria per poder arribar al Paradís en tot refusar lo matrimoni, la procreacion e la carn. En mai d’aquò, lors prefèctes jamai manjavan de carn, d’uòus, de formatge o de lach.
Las credenças dels bons òmes s’espandiguèron lèu mai enlà del comtat tolosan fins Catalonha e Itàlia. Foguèt en la peninsula italiana cossí, apuèi veire que i aviá de revoltats al costat de catars, que foguèron nomentats patarins. A Occitània los contraris als bons òmes decidiguèron los nomenar albigenses pr’amor de son naut nombre en la region occitana d’Albí.
Lo darrièr movement
La Glèisa se mostrèt chepicada per aquela comunautat de personas qu’èran pas pus jos son contraròtle e ja en 1120 lo Papa Calixt II denoncièt publicament l’estil de vida e las credenças dels bons òmes en tot los classar coma d’erètges oficialament. Totun, que la lucha contra los bons òmes èra sonque començada pr’amor que i aviá de mai en mai personas que decidissián de los seguir.
Pr’amor d’aquò, en 1179 lo tresen concili de Letran tornèt condemnar aquela diferéncia religiosa e demandèt d’ajuda militara per luchar contra lo catarisme. La darrièra carta que decidiguèt jogar la Glèisa abans de la lucha finala (e conquista d’Occitània) foguèt l’enviament a Occitània de Sant Domenge (conegut a l’epòca coma Domingo de Guzman), qu’arribèt en 1206 a aquel país mediterranèu per arrestar çò que considerava una òrra eretgia.
Totun, la majoritat dels occitans (bons òmes o pas) aimèron pas lo predicaire castelhan e dos ans apuèi lo delegat papal, Pèire de Castelnau, foguèt assassinat apuèi se discutir publicament amb Raimond VI de Tolosa. L’excomunicacion arribèt lèu e lo Papa demandèt ajuda al rei francés Felip August que, amb l’ajuda de Simon de Montfòrt, començèt una crosada en 1209 e que demorariá encara pus de vint ans. Aquel foguèt lo temps necessari per França per conquistar un país nomenat Occitània.
