EN PASSEJANT PEL CAMIN FRANCÉS

Francesc Sangar.- Las pelegrinacions de crestians amb la tòca de visitar de luòcs sants foguèron abitualas pendent l’Edat Medievala, e las vilas que recebèron aquela avalanca de cresents foguèron principalament Roma, Jerusalèm e Sant Jacme de Compostèla, ont la tradicion crestiana assegurava que i èra lo cavòt de l’apostòl Jacme.

Amb aquel article iniciam un pichon cicle ont recorrerem la rota que seguissián aqueles pelegrins del tanben nomenat Camin Francés o Via Lactèa, perque las estelas del cèl ajudavan los pelegrins coma guida. Tota una autopista de l’epòca, ont circulavan de personas, merças e idèas e que connectava los desparièrs païses europèus, amb los viatges dels pelegrins. E perqué lo Camin Francés? L’explicacion mai logica nos explica que per la situacion geografica de Santiago de Compostèla, dins de la Peninsula Iberica, l’unica possibilitat d’arribar de manièra terrèstra al destin, dempuèi quin ponch que siá de l’Euròpa crestiana, èra en traversant lo reialme de França. Tanben qualqu’unes pelegrins arribavan de manièra maritima en utilizant los pòrts de La Coronha e Noa principalament.

De rotas existissián tantas coma pelegrins, car cada cresent sortiá dempuèi d’una vila o pòble desparièr. Pendent los primièrs sègles, coma que la màger part del territòri de la Peninsula Iberica èra dominada per de musulmans, las primièras pelegrinacions èran pas encara pro seguras, per possiblas atacas contra los crestians, fins que lo rei Sanç lo Grand de Navarra, Aragon, Castelha e Ribagorça (992 – 1035) conquistèt e consolidèt lo domeni crestian sul territòri situat entre los Pirenèus e la vila de Nájera. Lo Còdex Silense, escrich cap a l’an 1110 nos explica lo melhorament en la seguretat de la rota après lo reinatge d’aquel monarca.

Qualqu’unes monarcas ispanics, coma Anfós VI de Castelha, Leon e Galícia (1040 – 1109) o Sanç (Sancho Ramírez) d’Aragon e Pampalona (1043 – 1094), potencièron la rota coma un esturment per connectar lors reialmes amb l’Euròpa crestiana, e pels beneficis economics que comportava per las vilas situadas dins de la rota. E se comencèron a bastir d’aubèrjas o d’espitals sustot pendent lo sègle XI als ponches mai destacats del Camin, per lotjar de pelegrins pendent lo long viatge.

Las vilas qu’èran situadas dins de la rota recebián unas fòrça sòus per la visita dels pelegrins qu’ajudèron al desvolopament d’aquelas vilas de manièra fòrça significativa. Dins de l’estat francés, existissián quatre itineraris principals, e mai se cada pelegrin s’organizava la siá pròpria rota. Aqueles trajèctes foguèron definits pel Codex Calixtinus, escrich per Aymeric Picaud a mitats del sègle XII, secretari del Papa Calixte II, e qu’aviá recorregut tanben lo Camin quand èra l’avesque de Viena (del Daulfinat) e reculhiguèt las siás experiéncias dins del Codex.

Per ont transitavan aquelas quatre ròtas en territòri francés?

La “Ruta Turonense” (nom latin), al costat mai occidental, èra tanben lo trajècte que començava mai al nòrd, en la vila de París, ont arribavan de pelegrins dempuèi d’Alemanha, de Flandra, dels païses nordics, dels païses britanics, … e crosava de vilas coma Orleans o Bordèus. La “Rota Lemosina”, començava a Verzelay, e recebiá aquela denominacion perque crosava la vila occitana de Limòtges.

La “Ruta Podiense” (nom latin), que començava a la vila de Lo Puèi de Velai, traversava d’oèst a èst la màger part del territòri occitan. E la “Ruta Arelatense” (nom latin, mas tanben coneguda coma Rota de la Provença), qu’iniciava lo sieu trajècte a la vila d’Arlés, e transitava per de vilas coma Montpelhièr, Besièrs, Carcassona e Tolosa, e dintrava dins la Peninsula Iberica pel reialme d’Aragon.

Las tres primièras rotas connectavan a Sent Joan Pé de Pòrt, vila qu’aperteniá en aquela època al Reialme de Navarra, e contunhavan lo Camin fins a Santiago de Compostèla, del temps que la quatrena solament se jonhiá amb las autras dins territòri navarrés, a la vila de Puente la Reina. Las vilas qu’èran situadas dins la rota recebián de beneficis fòrça importants per la visita dels pelegrins qu’ajudèron al desvolopament d’aquelas vilas de manièra fòrça significativa.