E LOS CROSATS S’ENGANÈRON… DE TÒCA

CAM.- En 1203, la capitala de l’Empèri Roman d’Orient èra conquistada, assautada e sacada. Pels arabis ? Pels turcomans ? Non pas. Pels crosats occidentals, que cambièron lor tòca de liurar Tèrra Santa per la mai pròcha e estrategicament aisida conquista d’aquela vila. L’episòdi se debanariá pendent la quatrena crosada, e aprés aquel episòdi las relacions demest Bizanci e lo Papat demorarián per totjorn trincadas e tras que luenhanas.

En 1171 los venecians foguèron obligats a abandonar la vila. La fisança de la Glèisa e los mercadièrs italians en los bizantins comencèt a se veire menaçada. Lo papat e la majoritat de catolics espandiguèron l’idèa que los bizantins èran pas de cristians. E que benlèu per aquò meteis caliá pas los ajudar contra l’Islam. Los solets cristians que i aviá, mai enlà d’Itàlia, segon lo papat, èran los abitants dels divèrses estats crosats de Levant.

En 1198 lo papa Innocenci III convoquèt una nòva crosada per los ajudar. Foguèron amassats mai de 30 000 òmes, que serián dirigits pels comtes de Flandra e Champanha. Mas caliá crosar fins a Levant e logar de vaissèls als venecians auriá, totun, un prètz plan naut: 85 000 marcs d’argent. En 1202 los crosats conquistèron e raubèron a Ongria la vila de Zadar per poder pagar tot çò que caliá a Venècia. La tòca de Tèrra Santa començava a èsser cambiada per una guèrra de conquista e pro.

La proposta d’Alexis IV

Alexis IV, filh de l’emperaire bizantin Isaac II, denoncièt que lo tron èra estat raubat pel filh ainat de l’emperaire. E confirmèt que donariá 10 000 òmes e 200 000 marcs a mai de l’union de l’empèri amb la religion catolica se los crosats anavan fins a Constantinòple per liberar l’emperaire. I arribèron en junh de 1203.

Mas los abitants de la vila aimèron brica l’arribada dels crosats occidentals. Puèi comencèt lo sètge de la vila. Una vila qu’èra estada jamai conquistada per degun dempuèi fasiá 900 annadas. La cavalariá foguèt, pasmens, desfacha davant la muralha de Constantinòple. Mas los venecians avián amb eles una flòta poderosa.

Amb lor ajuda los crosats poguèron dintrar dins la vila e brutlèron tot un barri. L’Emperaire fugiguèt e son paire, qu’èra en preson, recebèt tornarmai lo títol. Mas Isaac II, aimèt brica çò que son filh pichon aviá confirmat als crosats e decidiguèt que caliá ganhar de temps. Qualqu’unes jorns aprés un grop de flamencs brutlèt divèrses barris car i avián trapat una sinagoga e una mosqueta. La populacion volguèt resistir. E los crosats saquèron Constantinòple pendent tres jorns.

Venècia ganhèt una quatrena part de l’empèri dont Creta, Eubèa e las illas jonicas e egèas. Baldoin de Flandra recebèt un autre quatren. Los bizantins poguèren pas tornar a conquistar la sieuna capitala fins a l’an 1261 e sonque amb l’ajuda de Gènoa.

Pasmens, de fortalesas grègas coma Mistra, pròcha a Esparta, podèron pas èsser liuras dels crosats fins fòrça mai tard. Venècia e Gènoa foguèron las republicas que mai ganhèron car poguèron bastir un empèri colonial. Los crosats, franc de l’aur, i ganhèron pas gaire. La fisança dels bizantins se n’anèt per tornar jamai. E mai se lo proplèu còp que devián èsser ajudats degun i anèt per los sauvar, los bizantins tanpauc volguèron gaire demanar d’ajuda als occidentals. E foguèt alara quand los turcs conquistèron aisidament la capitala imperiala e puèi tota la peninsula balcanica. Mas aquela es tota una autra istòria.