LA CONQUISTA MUSULMANA DE JERUSALÈM (636)
Francesc Sangar.- Al començament de l’Edat Medievala, la vila de Jerusalèm aperteniá a l’Empèri Bizantin (o Roman d’Orient), dins la província nomenada Palestina Prima, mas pendent lo procès d’espandiment de la civilizacion musulmana, tot lo Pròche Orient èra conquistat per las armadas arabas.
Lo Califa Omar (segond successor del profèta Maomet e maximal dirigent de la comunitat musulmana) e lo general Abu Ubaidah l’an 636 devián decidir iniciar la conquista de la vila litorala de Cesarèa o de la mitica Jerusalèm, e decidiguèron fin finala dirigir la siá armada cap a la Vila Santa, ont segon la tradicion islamica, lo profèta Maomet èra estat menat de nuèch per l’arcàngel Gabriel, e dempuèi la vila aviá pujat al cèl sus un caval amb d’alas. Pels musulmans, l’integracion de la vila de Jerusalem èra fòrça important durant lo bastiment del sieu empèri.
Mas la vila aviá patit recentament, l’an 614, las atacas dels Pèrsas Sassanidas, qu’avián destruida la vila, e mai que l’emperaire Eracli aviá atengut posteriorament expulsar los ocupants de las siás frontièras.
Après la batalha d’Iarmuk l’an 636, amb la desbranda de l’armada bizantina, èra previsible que los musulmans trigarián pas en iniciar l’ataca contra Jerusalèm. La vila èra practicament isolada de l’Empèri Bizantin per la conquista de vilas “vesinas” coma Pela e Bosra, e podiá solament confisar en la defensa de las siás muralhas, qu’èran estadas refortilhadas après l’atac pèrsa. L’armada de l’emperaire Eracli èra luènh e fòrça mai flaca que la musulmana.
Lo Patriarca crestian de Jerusalèm, Sofroni, un òme de setanta uèch ans e maximala autoritat de la vila, decidiguèt que las relíquias sagradas crestianas foguèsson menadas a Constantinòble davant l’imminenta ataca musulmana. Èra pas l’intencion de l’armada musulmana realizar un atac destructiu (per eles tanben la Vila èra santa e devián manténer los sieus bastiments), e preferiguèron provocar un sètge qu’obliguèsse los abitants a pensar en la rendicion.
La rendicion finala
Fin finala, amb aquelas circonstàncias, lo Patriarca Sofroni decidiguèt d’iniciar los pactes de rendicion, amb la condicion que la vila seriá solament cedida al Califa Omar. E mai se qualqu’unes generals musulmans volián pas esperar l’arribada del Califa, que se trobava dins l’alunhada vila araba de Medina. Mas Sofroni impausèt la siá condicion, que faguèt possible un traspàs del poder que beneficiariá segurament la comunautat crestiana de la vila.
Lo Califa Omar foguèt recebut cordialament pel Patriarca Sofroni pendent l’Abril de l’an 637. Aquel ensenhèt al dirigent musulman, pendent los dètz jorns que foguèt a Jerusalèm, los endrechs mai importants de la vila, e sustot los Sants Luòcs del Cristianisme. Omar aguèt una actitud de reconciliacion, e impausèt lo respècte cap als crestians e los sieus luòcs sagrats. Amb aquela proteccion, los crestians venián “dhimmi”, paraula que poiriam tradusir coma “protegits”. E los crestians èran obligats a pagar un impòst, nomenat “jizya” als nòus governants de la vila.
La conquista de Jerusalèm provoquèt lo domeni musulman sus tota Palestina e dobrissiá a l’armada araba l’intrada a Egipte, un país fòrça desirat en l’espandida islamica.
