LA SOCIETAT DELS BARBARS

CAM.-Estudiar cossí se desvolopèt l’economia e la societat dels nomentats grops barbars que dintrèron, fin finala, dins l’Empèri Roman d’Occident, es analizar cossí se desvolopèron aquelas societats demest los sègles VI e XI. Foguèt una epòca plan malaisida per totes los europèus e plan desconegudas. Pasmens, foguèt quand naissèron las basas economicas, socialas, credenças e biais de pensar de tota la geografia occidentala europèa.

Val pas dire que l’espaci geogràfic foguèt totjorn en cambiament. L’espandiment dels paisans comencèt ja al long de l’edat antica, al sègle III e venguèt mai prigond al long del sègle V quora començariá la pròpria edat medievala.

L’arrèst de l’economia provoquèt (pr’amor de l’arribada dels diferents grops o nacions barbaras) de fam e de guèrra d’un biais alarmant. Segon Doehaerd “òm podiá pas aver una colhita normala, de noiridura sufisenta, de prètzes rasonables e encara mens l’escasença d’esparnhar quicòm”.

La granda catastròfa

Los meses qu’arribèron aprés la fin de l’Empèri Roman d’Occident entraïnèron una situacion economica, pertot, singulara e malaisida. Es çò que fòrça cercaires descriguèron coma una vertadièra catastròfa continentala. I aguèt una crisi tecnologica e fauta de populacion per produsir, òc, aquò es vertat. Mas tanben es vertat que totes los camins, rotas e dralhas demorèron barrats pr’amor de l’inseguretat generala. L’efièch de la fin del darrièr emperaire roman – e los canviaments economics e socials foguèron progressius dempuèi lo sègle III – arrestèt l’economia europèa occidentala, aumens fins a l’arribada del feudalisme. Los estats podián pas pus demanar la talha  a las divèrsas populacions pr’amor de la pauresa generala e calguèt demanar pagar amb d’elevatge o de grana. E mai los estats nòus que començavan a nàisser dempuèi lo sègle V podiá pas pus crear de moneda nòva.

Lo ròtle de la vila coma mercat local o regional ont òm podiá comprar e vendre tot, tombèt, e pr’amor d’aquò i aguèt mai e mai fam. L’excepcion a tot aquò se debanèt encara als païses pus meridionals de l’Euròpa occidentala (los pus romanizats): l’Itàlia dels ostrogots de Teodoric, l’Ispània e Gàllia visigòtas encara assagèron, al long de tot lo sègle VI, de contunhar amb l’organizacion fiscala romana, mas amb de resultas desparièras. Mas mai enlà d’aquela epòca òm pòt parlar amb seguretat de la fin d’un modèl economic qu’aviá demorat sègles (dempuèi la conquista romana).

P’amor que, del sègle VI enlà, d’ostrogòts e de visigòts poguèron pas pus contunhar (o sabèron pas) amb aquel tipe d’economia. E lo trincament a nivèl comercial (comèrci pròche mas tanben internacional) finiguèt al 100%. Sens aquò los paisans sabien pas perquè caliá produsir mai e la majoritat causiguèron produire pro sonque per subreviure e pas mai.

L’economia venguèt, aprés aquela epòca, mai locala e regionala, un tipe d’economia tanben plan mai naturala e brica complèxa. Pasmens, lo nivèl economic general venguèt pièger que pendent l’edat clàssica romana. E las condicions de vida tanplan.

L’Occident barbar

Dempuèi lo sègle II la populacion occidentala venguèt mendre. L’arribada al sègle V de desenats de milièrs de bàrbars a l’Euròpa mediterranèa romana ajudèt pas a créisser la populacion pr’amor que sonque i arribèron de desenats de milièrs de bàrbars (e pas milions). La crisi demogràfica que patissiá l’Euròpa romana èra pas nòva e amb l’arribada dels bàrbars sonque venguèt mai ponchuda.

La majoritat dels barbars, a mai, demorèt dins cèrtas regions luenhanas dels centres comercials pus importants, coma la Gàllia del nòrd. E la sieuna arribada tanben provoquèt la marcha de milièrs de personas del nòrd vèrs lo Mediterranèu, ont las condicions èran sonque un pauc melhoras. Çò qu’es segur, es que la guèrra, l’inseguretat e las migracions empachèron una creissença generala de la populacion.

Aperaquí l’an 600 es quora los cercaires estiman que la populacion d’Itàlia mas tanben de la Gàllia foguèt mendre. I aguèron fòrça mens parelhas que podián aver de filhs sans malgrat qu’òm se maridava abans. Mas la violéncia generala e las catastròfas naturalas entraïnèron una tras que bassa natalitat. Òm podiá pas viure gaire mai de 30 ans.

A tot açò cal apondre l’espandiment de plusors epidemias que provoquèron d’òrras catastròfas sus la populacion a Itàlia als ans 456 e 543 mas tanben a Auvernha en 563, a Ispània, Gàllia e Itàlia del nòrd en 570 e encara d’autras pendent los ans 580, 587 e 592. Tornarmai en Anglatèrra en 664, en Itàlia en l’an 680, a Ispània en 694, en Gàllia en 742.

La densitat mejana de la populacion èra de sonque 2 abitants/Km2 a Anglatèrra (ont i deurián viure aperaquí mièg milion d’abitants pendent la fin del sègle VI e pro), demest 5 e 6 abitants/Km2 al reialme dels Francs, 2,4 als territòris alemands e 2-2,5 abitants/Km2 a Ispània encara abans de l’arribada dels arabis en 711. “I aviá pas pro populacion, çò afirmèt Doehaerd, e aquò entraïnava una fòrça mandra produccion. E aquesta provocava al còp mens populacion e mai pauresa”.

De francs, turingians e visigots assagèron de colonizar cèrts airals. La populacion ven mai germanica e òm trapa mai de luòcs que finisson en –stein, -wald, -engos, -heim, -hof o –dorf e que demòstran la realitat d’aquelas colonizacions. De còps es sonque lo nòu senhor germanic que contraròtla lo luòc e la populacion contunha d’èsser galloromana.

En aquela nòva societat barbara la forèst tanben s’espandís e plan. O farà al long de sègles e sonque començarà a perdre terren dempuèi lo sègle XI, quand los paisans començaràn a necessitar mai de sòl per cultivar. Euròpa es, demest lo sègle V e lo sègle XI lo mond del bòsc pr’amor de fauta de populacion mas tanben pel clima. L’Euròpa mediterranèa, pasmens, serà diferenta, car los principals problèmas seràn, en aquela epòca, la desforestacion e la fauta d’aiga. A l’Euròpa barbara mai septentrionala, totun, serà la possible espandida de vals e de prats vèrs lo bòsc fred e escur que domina la majoritat del territòri.