LA CONQUISTA CRESTIANA D’AFRICA
Christian Andreu.- Se òm parla de crosada medievala la majoritat de nosautres diriam qu’aquò se debanèt quora los estats europèus crestians desbarquèron al Pròche Orient e conquistèron aquel territòri al long de gaireben dos sègles. Plan mai desconeguda es la preséncia al long de mai de dètz annadas dels crestians normands en çò qu’uèi es Africa del nòrd al sègle XII. E qu’apertenguèt a un rei crestian fins a l’arribada almoada.
Fins a l’epòca actuala fòrça cercaires del sègle XIX e XX ne parlèron cossí foguèsse un reialme mai del rei de Sicília, lo normand Rogièr II. Pasmens, divèrses istorians actuals confirman que foguèt mailèu una província d’aquel reialme pr’amor de la fauta d’espròvas escrichas (malgrat que i a una pèira amb una gravadura trapada a Palermo que parla de Rogièr coma rei d’Itàlia, Longobardia, Calàbria, Sicília e Africa).
Per ansin, çò que fòrça aimants del periòde medieval coneisson coma lo reialme d’Africa (Ifriqiya en arabi) foguèt un territòri de frontièra de l’estat medieval normand de Sicília que demorèt demest las annadas 1148 e 1160. Segon mai d’una fònt escricha contemporanèa lo territòri s’espandiguèt per Tunisia, un tròç de çò qu’uèi es Argeria e encara per la Libia actuala.
La conquista d’aquela província africana seriá començada en 1146 e apuèi la conquista los crestians i daissèron sonque de pichonèlas garnisons militaras per contrarotlar lo país en tot daissar la captacion dels impòstes a l’aristocracia locala. Pr’amor que la populacion arabia o berbèra musulmana deviá èsser ara la que paguèsse d’impòstes al costat de la populacion josieva. Los crestians totun, ne demorèron l’excepcion, e coma crestians paguèron pas pus res al rei de Sicília.
Africa e Sicília èran ja a l’epòca plan restacadas a nivèl comercial e la conquista normanda d’aquel territòri african entraïnèt una union pus fòrta e nivèl economic mas atanben cultural. Totun, Ifriqiya tombèt après una ofensiva almoada que seriá començada en 1158. Los crestians d’Africa demandèron d’ajuda a Sicília lèu mas lo reialme de Sicília aviá alavetz d’autres problèmas pus grèus (de guèrra contra l’Empèri Bisantin) e doncas envièron pas cap armada per los salvar. Sonque envièron una flòta gigantassa, que poguèt pas gaire far. E en 1160 tota l’africa del nòrd normada tombèt tornarmai a l’orbita musulmana. Pasmens, los normands de Sicília acceptèron pas la fin d’aquel sòmi crestian fins a l’an 1180 quora foguèt signada una patz que reconeguèt lo prètzfach.
La conquista normanda
Pendent 1050-1150 Africa e Sicília aguèron de fòrtas relacions economicas. Los sicilians avián d’aur del Sahara e la vila africana de Mahdia (al-Mahdiyya) produsiá de teissuts de coton importats de Sicília. A mai, los sicilians exportavan e plan de blat, de formatge e d’autres produches basics a Africa. Dempuèi l’epòca de Rogièr I de Sicília (1071-1101) los normands avián una garnison a la vila de Mahdia per contrarotlar las exportacions d’aquela ciutat. Mai encara, après la sieuna mòrt, e amb Rogièr II coma nòu rei de Sicília, los normands patiguèron una guèrra navala contra los almoads al long de tota la decada de 1120.
En 1135 Rogièr II decidiguèt conquistar Djerba, illa pròcha a la còsta tunisiana. Alavetz èra un amagatal de piratas e un grand problèma per la seguretat dels naviris comercials crestians del mediterranèu central. Dempuèi ailà Rogièr II aguèt una tras que bona basa navala per atacar e conquistar Africa continentala. Ja en 1142 la vila de Mahdia venguèt un protectorat normand pr’amor que podiá pas pus pagar d’impòstes amb de blat al rei sicilian. Pauc après, l’armada e la flòta normanda de Rogièr II conquistariá tanben Tripòl, Mahdiyya, Sfax e Gabès. E totas aquelas vilas africanas foguèron annexadas al reialme normand de Sicília de Rogièr II.
Segon divèrsas cronicas aràbias de l’epòca Rogièr II ataquèt la vila de Tripòl ja en l’an 1142 mas poguèt pas la conquistar fins a 1146. La conquista anèt plan tanben pel pròpris abitants d’aquela vila e puèi los de Mahdia, que, segon l’istorian Ibn abi-Diner « sonque daissèt sacar la vila pendent doas oras a la sieuna armada e balhèt encara d’argent als paures que patissián de fam ».
Après conquistar Susa, Rogièr II ataquèt Sfax, qu’ofriguèt brica resisténcia. Segon Ibn al-Atir los normands respectèron plan la populacion musulmana e quand conquistèron la vila de Bresc e las illas de Kernenah lo poder de Rogièr II arribèt fins a las tribús nomadas interioras del desèrt. Ça que la, tot aquò demorariá pas gaire, car en 1152 los almoads comencèron l’ataca a la vila de Bogia.
La vila de Tunis foguèt jamai conquistada per Rogièr II mas lors abitants n’aguèron paur e envièron de blat coma espròva de patz. Aquò foguèt interpretat per Rogièr II coma un tribut e doncas considerèt totjorn que Tunis èra tanben un protectorat fins a la sieuna mòrt en 1154.
Guilhèm I, lo nòu rei de Sicília, poguèt pas defensar Africa dels almoads. E quand lo territòri, butat pels almoads, esclatèt en una revòlta generala en 1158, gaireben totes los crestians l’abandonèron (tanplan Tripòl malgrat lo ric comèrci d’aur e d’esclaus saharian) e sonque demorèt Mahdia coma la unica vila que podiá resistir.
Mahdia patiguèt un sètge entre 1159 e 1160 e los crestians de la vila demanèron totjorn de socors a Guilhèm I : Mas Sicília, en guèrra amb Bizanci, envièt pas jamai cap socors. E Mahdia tombèt en mans almoadas en 1160. Foguèt ansin cossí finiguèt lo sòmi crestian medieval d’una Africa del nòrd tanben crestiana. E sonque es rebrembat pels istorians arabis, pr’amor que foguèt un episòdi brica perjudicial per la populacion musulmana pel naut respècte que los normands e Rogièr II aguèron totjorn per la religion de l’islam.
