LO COMÈRCI CATALAN MARIN MEDIEVAL
CAM.- Uèi lo jorn se pòt dire plan que la principala causa de l’espandiment territorial catalan medieval foguèt lo comèrci marin a travèrs de tot lo Mediterranèu e encara mai enlà, prèp de la còsta atlantica europèa. De mercadièrs catalans fondèron de ròtas comercialas plan importantas e aquò menèt a la creacion de plusors ambaissadas o “consolats de mar” dempuèi Alexandria, en Egipte, fins a Brujas, al nòrd europèu.
Foguèt pas totjorn aital, pr’amor que lo comèrci marin catalan pendent los primièr sègles de l’epòca medievala s’espandiguèt, mai que mai, per la còsta peninsulara iberica e Occitània. Sonque s’espandiguèt un pauc mai, vèrs Africa, al long del sègle XIIn, e pas abans.
Mas la conquista de las illas Balearas, Sicília e Sardenha ajudèt plan a crear divèrsas ròtas marinas catalanas en aquel airal. Puèi encara, s’espandiguèt per Tèrra Santa e los pòrts sirians e egipcians en tot passar tanben per Chipre.
De mai en mai pression estrangièra
Pendent lo sègle XIIIn qualqunas de las ròtas pus importantas al Mediterranèu èran las qu’amassavan Grècia e las siás illas, Constantinòble e d’autras vilas bizantinas e la peninsula italiana. Los catalans tanben i participèron, mas pas gaire, pr’amor de la pression politica, comerciala e militara d’autres estats, coma Genòa e Venècia.
De ròtas mai aisidas foguèron las qu’unissián, a travèrs de l’Atlantic, lo territòri flamenc amb mai d’un pòrt anglés, dont Londres, e las vilas meridionalas de Sevilla e Lisboa. La majoritat d’aquelas ròtas marinas medievalas catalanas finissián e començavan al pòrt de Barcelona, capluòc del comtat de Barcelona. Lo periòde de màger comèrci catalan marin se desvolopèt tre los ans 1390 e 1465.
Lo comèrci catalan marin foguèt la granda sortida a l’exportacion locala catalana mas tanben l’importacion de produches faches en defòra. Sonque lo comèrci malhorquin de la fin del sègle XIIIn e fins al sègle XIVn (amb d’ambaissadas o consolats de mar pròpris) foguèt una alternativa a aquel comèrci barcelonin al Mediterranèu occidental.
Aquel comèrci catalan es demorat en divèrses libres d’economia medievals coma lo de l’entrepresa comerciala barcelonina de Pere de Mitjavila, mercadièr barcelonin dels pus importants d’aquela vila demest los ans 1334 e 1339, amb de sòcis comercials a Castèl –en Sardenha-, Palèrme o Malhòrca a mai de Brujas, Alexandria (a Egipte) o encara Chipre.
Lo capital d’aquela entrepresa comerciala catalana e las chifras del comèrci posterior de la meteissa arribèron plan a mai de 40.000 liuras, çò es dire, que poiriá plan èsser restacada a d’autras entrepresas comercialas italianas de l’epòca e que foguèron las pus importantas e grandas del comèrci mediterranèu medieval.
