AN 988: LA NAISSENÇA DE CATALONHA?
Francesc Sangar.- Quand nais una Nacion? Parlam, de segur, d’un procès que se desvolòpa pendent un periòde de temps, mas en qualqu‘unes cases, l’istòria vol establir una data cèrta. Pensam als Estats Units d’America e l’an 1776 quand comença la siá guèrra de l’Independéncia.
Las nacions istoricas europèas nasquèron pendent l’Edat Medievala e en una epòca tan luenha es encara mai complicat confirmar una data. Qualqu‘unes istorians defendon la teoria de la naissença de Catalonha l’an 988.
En aquela epòca Borrell IInd èra Comte de Barcelona, Girona, Osona e Urgelh. Coma d‘autres comtes catalans manteniá un vassalhatge respècte la Corona francesa. Aquel pacte implicava que lo comte deviá ajudar al monarca francés, e lo rei deviá protegir los fèus dels sieus vassalhs de possibles enemics exteriors.
L’ataca d’Almansor
Las atacas del militar aràbi Almansor estrossegèron los territòris de Borrell IInd. Lo comte demanèt d‘ajuda a la Corona francesa, mas aquela patissiá de serioses problèmas per las conspiracions e las luchas intèrnas per aténher lo tròn. Lo darrièr problèma principal èra la destruccion d’unes comtats del sud.
Borrell IInd sentiguèt una sensacion d’inseguretat e abséncia de proteccion, e l’an 988 decidiguèt renovar pas lo sieu compromís de vassalhatge amb lo rei Uc Ir Capet. Sens aquel renovament, los sieus comtats èran independents e sobeirans respècte de la Corona francesa. Aprés, los autres comtats catalans contunhèron tanben amb aquela decision, que foguèt pas oficialament reconeguda per França fins al Tractat de Corbeil l’an 1258.
Podèm afirmar que Catalonha coma Nacion nasquèt l’an 988? Pensam que los autres comtats catalans se desseparèron de l’obediéncia a França aprés. E qu’una part importanta del territòri qu’es uèi catalan èra encara jol contrarpotle aràbi (la conquista d’aqueles territòris finiguèt a mitat del sègle XIIn). E que los desparièrs comtats èran entièrament sobirans al començament entre eles meteisses.
Naturalament l’an 988 comencèt un procès que finiriá amb l’aparicion de Catalonha coma Nacion (en comprenent tanben lo significat medieval de la paraula Nacion). Mas es fòrça ardit considerar la naissença nacionala de Catalonha aquel an 988. Un procès ont progressivament los desparièrs comtats començarián un procès d’union en reconeissent lo Comte de Barcelona coma una sòrta de capitani de totes los comtats. E amb la creacion d’institucions pròprias (Parlament, Deputacion del General…) pendent los sègles XIIIn e XIVn, e la reconeissença coma estat sobiran amb la denominacion de Principat pendent lo sègle XIVn. Podèm conéisser la data exacta de la naissença d’un estat, mas es complicat amb una nacion.
