VISIGÒTS E ARÀBIS, PLAN DESPARIÈRS

Francesc Sangar.- Pendent l’espandiment n de la civilizacion islamica, la Peninsula Iberica foguèt “conquistada” per una armada de dètz mil soldats musulmans, qu’enfonsèron lo reialme germanic dels visigòts e contrarotlèron un territòri europèu poblat per quatre milions d’abitants. Cossí foguèt possible aquel capítol istoric?

Devèm restacar ambedoas civilizacions e comprendrem los motius. La monarquia visigoda patissiá una grèva decadéncia; las desparièras familhas aristocraticas luchavan pel poder e i aviá un clima de conspiracion perpetual. Lo darrièr rei visigòt Roderic, èra sonque un òme sol, que podiá pas manténer confidança amb gaireben cap nòble o militar del sieu entorn. Qualqu’unas províncias del reialme menaçavan amb la secession e l’inestabilitat èra una constanta jornalièra.

A l’autre costat, arribava la civilizacion islamica, amb un desvolopament e una espandida semblabla a d’autres empèris anteriors, coma lo roman per exemple. Los musulmans introdusiguèron a la Peninsula Iberica totes lors ensenhaments e lors tecnicas, sustot d’assatges, dins del domeni de l’agricultura, en desvolopant lo camp peninsular amb un granda creissença de las culhitas e tanben l’incorporacion de nòus produches, coma lo ris, l’aubergina o la carchòfa. Podèm assegurar que segurament la dièta alimentària dels abitants d’Al-Andalos lo nom que recebèron los territòris musulmans peninsulars, èra fòrça mai rica qu’en autres païses de l’Euròpa Occidentala.

La Peninsula Iberica èra connectada a de rotas comercialas del mond islamic, e los mercats de vilas musulmanas contrastavan en riquesa amb la praubesa dels crestians del nòrd. E justament aquelas vilas èran las mai pobladas de l’Euròpa Occidentala: a Còrdoa vivián mai de tres centas mila personas, una chifra inimaginabla al mond crestian.

Lo mond musulman

Mas lo mond musulman incorporava tanben un desvolopament scientific e cultural que contrastava totalament amb la praubesa ideologica que patissiá la civilizacion occidentala après l’esfondrament de l’ancian Empèri Roman. Las principalas avançadas tecnologicas e las descobèrtas scientificas, mas tanben los rasonaments filosofics mai importants provenián de la civilizacion islamica.

De segur que la valor mai importanta qu’aportèt lo mond musulman a la Peninsula Iberica foguèt l’estabilitat e la tranquillitat. Amb la desaparicion del reialme visigòt, acabava tanben l’inestabilitat politica (e economica e sociala) patida dempuèi fasiá dos sègles al territòri peninsular ispanic.

Après la batalha de Guadalete de l’estiu de l’an 711, tota la Peninsula Iberica tombèt rapidament en mans musulmanas, sens d’oposicion. La “rendicion” de las vilas se produsiguèt a un ritme accelerat, e foguèt pas una invasion violenta o sanguinària.

Los nòus governants musulmans respectèron tanben las minoritats religiosas josieva e crestiana, que patiguèron solament qualqu’unas limitacions per accedir a determinadas cargas publicas. Començava un periòde de convivéncia entre dos monds fòrça desparièrs pendent uèch sègles. La batalha de Las Navas de Tolosa de 1212 signifiquèt lo cambiament, amb de reialmes musulmans qu e començavan una decadéncia fins a l’an 1492 e de reialmes crestians amb un procès d’espandiment.