DE PIRATAS …CATALANS
Redaccion.- Totjorn son estadas mai conegudas d’istòrias d’atacas de piratas arabis a de còstas europèas pendent tota l’edat medievala. Mens coneguts son d’episòdis d’atacas fachas per de piratas europèus a de còstas nòrd-africanas. E entre aqueles episòdis, d’atacas de piratas catalans.
Pendent tota l’edat medievala (e encara mai) de populacions aràbias e berbèrs del nòrd d’Africa atanben patiguèron d’atacas de piratas e de mercenaris crestians e entre aquelas, de piratas catalans. Es pauc conegut l’episòdi quora lo rei catalan Pèire II (1240-1285) marchèt a Africa del Nòrd amb tota la flòta catalana. Arribèron, segon la cronica catalana medievala de Bernat Desclot (sègle XIIIen), a la vila d’Alcoll (aquel èra lo nom balhat pels catalans a la vila uèi coneguda coma Colho, en Argèria). La tòca d’aquela flòta catalana èra d’atacar e pilhar la còsta africana. E aquò foguèt çò que faguèron. E los arabis e berbèrs, ditz totjorn Desclot “quan los veien eixir(sortir) fora de la vall, se n’allunyen e llur fein foc”.
Bernat Desclot atanben escriguèt que, pendent aquela ataca, arribèron los catalans a la quita vila argeriana de Colho mas que la trobèron desèrta pr’amor que lors habitants serián fugits quan avián vist arribar los catalans. Un fach pas malaisit d’imaginar pr’amor qu’a l’epòca la ferocitat dels catalans provocava d’esglassi entre las populacions musulmanas d’Africa del Nòrd.
De fuòc pertot
La Cronica catalana de Bernat Desclot, un dels tèxtes mai utilizats per l’istoriografia europèa d’uèi lo jorn per estudiar l’epòca d’aquela region mediterranèa, confirma que la flòta catalana faguèt çò que uèi seriá considerat plan coma una vertadièra ataca pirata, que pilhèt tota la region ont èran arribats e apuèi o cremèron tot. La pilha foguèt, en aquela ocasion (1282) estonanta.
“Trobaren molta bella vila, casal e garbera, çò escriguèt Desclot. De format e de lli e meteren foc a tot sinó a la roba de seda, e aur e argent e bells matalafs e bells cobertors de seda e roba lleugera. Quan hagueren cremat e afogat tot çò que hagueren trobat e totes les muntanyes eren cobertes de sarraïns a cavall e a peu (…) no gosaren davallar al pla e lo rei se’n tornà ab tota sa host e amenaren bé 2.000 bous e bé 20.000 entre moltons e bocs, e molts sarraïns presos, e molta roba e molt arnès”.
Aital, de cavalièrs catalans ataquèron pendent de jorns tota la val d’aquela vila e aguèren fòrça musulmans condemnats d’èsser esclaus. E tot aquò en mai d’elevatge de tota sòrta e encara mai d’abilhaments. Raubèron tot çò que poguèren e apuèi la flòta marchèt vèrs Sicília (las Vèspras Sicilianas se debanèron atanben en 1282) pr’amor que lors abitants avián demandat d’ajuda militara per luchar contra los Anjou franceses. Mas abans de laissar de tèrras africanas, lo rei catalan Pèire II ordenarà far cremar tota la vila (Desclot, XC).
Un bèl exemple, atanben desconegut, que balha pro d’informacion istorica sus un tipe d’atacas piratas sus de populacions pas crestianas per d’enemics europèus coma foguèron pendent tota l’edat medievala los catalans. E qu’atanben demòstra que, de piratas, pendent aquela epòca, n’avián plan a totas las nacions. La piratariá es estada, doncas, un fach universal, pendent fòrça epòcas de l’istòria, e pendent l’edat medievala tanben.
