LO DARRIÈR EVESCAT DELS BONS ÒMES
CAM.- Un dels fachs mai desconeguts de la crosada francesa de 1209 contra Occitània – que la causa religiosa segon la glèisa catolica èra l’eretgia dels bons òmes, tanben coneguts coma catars – foguèt que lo problèma principal que provoquèt la meteissa, çò es la dissidéncia catara – contunhèt al long de mai de 50 ans aprés la crosada (e benlèu mai encara). Aital, un dels darrièrs evescats dels bons òmes, encara èra plan viu a la vila de Carcassona en 1260. E doncas cal imaginar que i aguèron de bons òmes au mens en aquela vila encara durant fòrça temps pr’amor d’aquel evescat.
Carcassona foguèt doncas lo sèti oficial del tresen evescat dels bons òmes pendent lo sègle XIII, al costat dels de Tolosa e Albí e auriá subreviscut plan las atacas dels crosats de l’an 1209, quand comencèt oficialament la crosada contra los malnomenats catars. A l’èst l’evescat arribava fins a Besièrs e a l’oèst fins a Montreal e Fanjaus. Al nòrd fins gaireben la Montanha Negra e al sud fins las Corbièras.
Un dels primièrs evesques dels bons òmes que i aguèt a Carcassona foguèt Guirau Mercier que demorèt pendent la fin del sègle XII a Carcassona. La vila totun, foguèt conquistada militarament pels crosats sonque un an apuèi lo començament de la crosada, en 1210. A mai, Carcassona perdèt son senhor, lo vescomte a mans de Simon de Monfòrt e d’autres crosats.
En 1225 encara i aviá un autre evesque dels bons òmes a Carcassona maugrat los crosats, Pèire Isarn, car èra contrari a la division de l’evescat en doas partidas se caliá crear un autre evescat de la gleisa dels bons òmes al Rasés, un fach que se debanèt en 1226. Per ansin, la conquista crosada e aver a Simon de Montfòrt coma vescomte d’aquel territòri dempuèi 1210 volguèt pas dire (maugrat tot çò qu’òm pòt arribar a pensar) que lo catarisme foguèt desfachat. Au mens a Carcassona.
L’ataca de l’Inquisicion
Un topic medieval al torn del patiment del pòble occitan aprés la crosada foguèt cossí ataquèt la “Glèisa dels Lops” (cossí èra nomentada la Gleisa catolica pels bons òmes) los abitants de mantunas vilas e vilatges pendent e aprés la crosada: Carcassona, Mirapeis, Fanjaus, Besièrs, Narbona, Fois… Totun, e maugrat que las atacas de l’Inquisicion de l’orden religiosa de Sant Domenge de Guzman foguèron gigantasas (E non, Domenge de Guzman ja èra mòrt abans de l’arribada a Occitània de l’Inquisicion, en 1231) contra los abitants de Carcassona, capitèron pas a l’ora de finir amb lo catarisme. Per mor qu’en 1260 encara i aviá a la vila un evescat dels bons òmes.
Lo castèl de Montsegur tombèt en 1244 e Queribús en 1255 (e non que foguèt pas lo darrièr castèl catar que tombèt en mans francesas car dengun que i aviá dins patiguèt cap ataca çò que vòl dire que trobèron pas cap bon òme maugrat la denoncia oficiala). E en 1260 encara i aviá un avescat a Carcassona, la primièra granda vila occitana que tombèt conquistada pendent la crosada.
Pèire Polhan ne foguèt lo darrièr evesque conegut. Cal pas dire cossí finiguèt sa vida. O benlèu pas, pr’amor que pendent la fin del sègle XIII i a una nòva definicion d’un cèrt tipe de familhas a Carcassona, los eretjals que foguèron d’ancianas familhas cataras que fasiá temps qu’èran catolicas, au mens en public. Mas que dins l’ostal conservavan plan lor anciana religion.
En 1305 arribèt un nòu cap de l’Inquisicion a Carcassona, Bernat Gui, que provoquèt fòrça problèmas entre los abitants de la vila. E encara en 1375 foguèt escrich lo darrièr ritual catar, ço que vòl dire qu’encara i aviá pro cresents al territòri occitan car òm cresiá que seriá bon escriure encara un ritual per totas aquelas personas.
Una fin fòrça desparièra d’aquela qu’encara i a als libres d’istòria oficials: non en 1209 foguèt pas destruch lo movement dels bons òmes, nimai en 1244 quand cremèron centenats de personas a Montsegur. En 1260 encara a una vila granda coma Carcassona i aviá un evesque dels bons òmes (cal pensar que de manièra secreta) e encara en 1300 i aviá fòrça familhas eretjalas. Car l’istòria es jamai coma escriguèron los que ganhèron la guèrra mas benlèu un pauc diferenta.
