L’ALBI MEDIEVAL

Francesc Sangar.- La vila d’Albi gaudiguèt d’un grand desvolopament e prosperitat pendent l’Edat Medievala. La glèisa de Sant Salvi foguèt lo ponch de sortida d’una espandida urbana de la vila, quand foguèron bastidas divèrsas carrièras al bòrd de la bastissa religiosa dempuèi lo sègle X, en formant una figura d’anèl o ròda.

Doas institucions assagèron de governar la vila, lo poder religiós representat per l’avesque e lo poder politic representat per la familha nòbla dels Trencavelh, vescomtes de l’Albigés, que contrarotlava tanben coma senhors feudals de grandas estendudas de l’Occitània medievala. Coma mòstra del poder d’aquela familha, foguèt bastit lo sieu castèl al costat occidental de la zòna nomenada Castelhvielh. Aquela situacion de competéncia entre ambedós poders èra fòrça abituala a las vilas qu’èran seu d’un evesque.

Pendent lo sègle XI foguèt bastit lo Pont Vièlh, entre los ans 1035 e 1040, qu’amb las siás tasas de passatge, foguèt una importanta font d’argent, e tanben coma defensa pendent la Guèrra dels Cent Ans. Mas amassèt tanben Albi amb las vilas de las regions del Carcin e del Roergue, coma via de comunicacion en direccion vèrs Tolosa e Montpelhièr, e en potenciant d’aquela manièra lo comèrci de manièra significativa e en tot far d’Albi una amassada de rotas comercialas entre divèrsas regions vesinas.

Clau pel desvolopament de la vila foguèt lo bastiment del quartièr del Cap del Pont (uèi quartièr de la Magdalena) e lo bastiment a l’entorn de l’an 1180 de las nòvas muralhas de defensa a l’entorn de la màger part de la vila.

L’arribada de la crosada

Mas l’eveniment istoric que marquèt mai clarament l’istòria de la vila d’Albi pendent l’Edat Medievala (e tanben de tota Occitània) foguèt lo movement del Catarisme. Malgrat que los “erètges” foguèron nomenats “albigeses” per la Glèisa Catolica, e e mai se existissiá a Albi una comunitat de Catars, èra pas la vila occitana amb una màger preséncia de cresents d’aquela dissidéncia religiosa.

La mòstra d’aquela relativa preséncia de Catars es visibla pr’amor de la pichona repercussion de la Crosada iniciada l’an 1209 sus la populacion, e per la volontat de l’avesque Guilhèm V de Pèire de Brens, qu’aculhiguèt dins la vila l’armada dels crosats, del temps qu’autres endrechs prèps a Albi patiguèron de manièra sagnosa los efièches de la guèrra e los chaples provocats per la Crosada.

Acabada l’envasion, la vila venguèt un centre clau de difusion de la Glèisa Catolica, e per motius de seguretat, l’Avesque Durand de Bellcaire bastiguèt un nòu Palai, nomenat de la Berbiá (vertadièrament una fortalesa), coma residéncia dels avesques, e l’Avesque Bernat de Castanet la Catedrala de Santa Ceselha, coma simbòl del poder del Catolicisme e la victòria sus l’eretgia. Aquel nòu bastiment foguèt essencial per mòure lo centre de la vila en direccion cap a l’èst.

Mas es tanben important soslinhar lo grand trabalh realizat per Sicard Alaman, un cavalièr lengadocian, que foguèt lo gerent del patrimòni de l’Ostal Comtal de Tolosa, e creèt un magèr  desvolopament economic d’Albi, representat per la poténcia urbanistica de la vila.

Amb la pèrda de la noblesa occitana (coma la dinastia dels Trencavelh) coma consequéncia del final de la Crosada contra los Catars, lo poder politic foguèt representat de manièra exclusiva per la monarquia francesa, coma tota Occitània. Mas los avesques albigòts mantenguèron una granda autonomia e un grand prestigi que se mantenguèt pendent de sègles.

Una curiositat sus l’arquitectura medievala albigòta proven del material amb qu’èran fabricats los maons de las bastissas e qu’èra autoctòn, car proveniá dels sables del riu Tarn, e es unic al mond.