LOS PRIMIÈRS TRENCAVÈL
Francesc Sangar.- Los primièrs Trencavèl qu’utilizèron pas aquel nom de familha fins a qualcunas generacions après. En aquela epòca, las datas que possedissèm son , de segur, aproximativas; los registres parroquials existissián pas encara de manièra obligatòria per conéisser las datas de naissença, maridatge o decès.
Lo primièr membre del linhatge foguèt Aton. Desconeissèm las siás originas o de detalhs sus la siá pròpria familha o la siá vida, mas sabèm qu’èra considerat coma un nòble tolosan e èra “familha” dels meteisses Vescomtes de Tolosa. Auriá atengut segurament aquela distincion mejançant lo sieu matrimòni, car la siá femna seriá ligada a la noblesa occitana de l’epòca. Los maridatges son totjorn estats un otís fòrça utilizat per consolidar o pujar dins de l’estructura sociala.
Lo sieu filh, tanben nomenat Aton, foguèt vicari d’Alzona, dins de la diocèsi de Carcassona. Probablament las siás originas provenián d’aquela vila de la comarca del Lauragués, ont nasquèt a l’entorn de l’an 855. Se maridèt l’an 875 amb Auvièrna d’Orlhac, filha de Gerard II d’Auvèrnhe, comte de Limòtges e Orlhac. En aquela epòca l’obligacion del celibat pels prèires catolics èra pas encara definitiva, e podèm trobar de vicaris maridats e amb descendéncia. Moriguèt en una data posteriora a l’an 898. Un document nomena Aton d’Alzona amb l’expression en latin “Atone vicario Odone comite Tolosae civitatis et marchio in Alsona”.
Lo linhatge contunha
Lo linhatge contunhèt amb Bernat Aton I d’Alzona, nascut aperaquí l’an 875, que mantenguèt la carga de vicari e confessaire de la vila. Deviá segurament dispausar de coneissenças judicialas e notarialas, per la referéncia documentada de la siá preséncia en una audiéncia judiciala a la vila, “Bernardo … missus advocatus Raymundo comite Tolosæ civitatis et marchio in castro Ausona”. E coma pròva de l’ascens de la familha dins de la noblesa occitana e las siás bonas relacions, podèm ja assegurar que Bernat Aton I dispausava d’un títol aristocratic, èra lo Vescomte d’Albi. Moriguèt aperaquí l’an 918.
Desconeissèm lo nom de la siá femna, mas aguèt dos filhs, Aton (que contunharà amb lo linhatge que nos interèssa coma Vescomte d’Albi) e Frotari, que vendriá avesque. La vida religiosa èra una escasença pels filhs qu’èran pas eretièrs. Sus la vida de Bernat Aton avèm pas mai d’informacion, mas podèm analisar las originas del Vescomtat d’Albi.
Aquela jurisdiccion feudala aviá coma capital la vila d’Albi, e aperteniá a la granda jurisdiccion del Comtat de Tolosa. Inicialament, dins del meteis comtat tolosan, aviá apertengut al Vescomtat de Roergue, aperaquí l’an 872. Mas a la mòrt del Vescomte Aton de Roergue (coma podèm observar los noms se repetisson dins dels linhatges, segurament perqué èran familha), al sieu testament se decidiguèt que los sieus filhs Bigon e Aton foguèsson Vescomtes de Tolosa, Sicard Vescomte de Lautrèc, e Bernat Aton d’Albi. Aital, nos trobam aquel linhatge coma nòus Vescomtes d’Albi. De relacions familialas qu’èran acompanhadas de relacions de vassalatge entre los meteisses parents e creavan una vertadièra ret de relacions feudalas.
