LA BATALHA DE BASIÈJA (1219)

CAM.- Es vertat que pendent la crosada dels Albigeses, que comencèt en 1209, i aguèt pas gaire batalhas al camp batalhièr entre d’occitans e crosats. Foguèron raras, e la majoritat dels còps la lucha arribèt mai pr’amor dels sètges dels crosats a de vilas, vilatges e castèls occitans. Mas que tanben n’i aguèt e, a mai de Montjuèi (1208), qu’òm poiriá considerar mai un chaple qu’una batalha, pr’amor de l’estrategia usada per l’armada occitana, la batalha de Basièja (1219) ne foguèt, benlèu, un dels exemples mai celèbres.

Per ansin, e aprés la mòrt de Simon de Monfòrt en 1218 davant Tolosa, son filh Amalric de Monfòrt decidiguèt de sacar totala region e n’aver tot l’argent possible per bastir una nòva armada crosada e demorar pas isolat, car los occitans començavan a capitar militarament de mai en mai, e poirián ganhar la guèrra (mas aquò que capitèt pas pr’amor qu’Amalric de Monfòrt abandonèt Occitània en 1224).

En aquela campanha los crosats decidiguèron començar lo sètge de la vila de Marmanda. Lo comte Raimond VIIen de Tolosa causiguèt alavetz d’atacar los crosats mas podiá pas recebre d’ajuda pr’amor que l’armada del comte de Fois, aliat sieu, èra arrestat en Basièja, e patissiá lo sètge dels crosats.

Doas cronicas medievalas descriguèron aquela batalha; la Cançon de la Crosada, contemporanèa, e la Cronica de Guilhèm de Puèglaurenç, escricha 50 ans aprés la batalha. Pr’amor d’aquò òm coneis los noms dels cavalièrs e nòbles que i participèron. En ambedós costats. E tanben lo nom dels crosats franceses que i moriguèron.

Pas coma en Murèth

Quand los crosats arriban a Basièja decidisson començar lo sètge. An la cresença que dins sonque i a una pichona armada del comte de Fois. Mas ja i èran arribats tanben l’armada tolosana, de barons de l’Arièja, de faidits de Carcassona e lo comte Bernat IV de Comenge, a mai d’una armada de mercenaris navarreses e aragoneses.

Amb aquela armada los occitans decidisson d’atacar. E Raimond lo vielh de Tolosa demana participar en la primièra linha de batalha. Los occitans li rebremban çò que se debanèt a Murèth en 1213 quora moriguèt lo rei catalan Pèire I pr’amor d’èsser en avantgarda. Cal pas tornar a èsser desfachats. E la primièra linha d’ataca serà balhada a la cavalariá del comte de Fois, que comencèt l’ataca amb de cavalariá leugièra amb d’arcs e sagetas.

Los crosats demòran estonats pr’amor qu’esperan pas aquel movement. Mas decidisson aufrir batalha. Pas gaire aprés sortís una segonda armada occitana de Basièja e, fin finala, l’infantariá tolosana. Los crosats demòran encerclats e, aprés un temps, los occitans atacan tanben lo centre de la linha crosada.

Lèu la batalha ven un chaple, e de centenars d’òmes d’infantariá mas tanben de cavalariá crosada demòran aucits al camp batalhièr. Los caps de l’armada crosada, dont Foucaud de Berric e son fraire Jean de Berric, seràn arrestats e lançats en preson a Tolosa. E ne sortiràn puèi, pr’amor que los occitans vòlon liberar Bernard Odon de Niòrt (mas lo segond còp que seràn arrestats pels occitans seràn decapitats sul pic). Totun, fòrça d’autres cavalièrs, coma l’occitan Pèire Guilhèm de Segurèt, seràn aucits justament aprés la batalha per traïson.

Aprés Basièja los occitans tornan a venir mai segurs militarament. Fa mai de dètz ans que patisson desfachas. Simon de Monfòrt es mòrt e òm pensa que pòt liberar Occitania ara amb l’esfòrç de totes los aliats occitans amassa. Totun, Amalric de Monfòrt aurà venjança pr’amor de la resulta de Basièja e chaplarà la populacion de Marmanda.

Uèi e de biais annadièr lo vilatge occitan de Basièja rebremba la batalha de Basièja de 1219. Foguèt una bèla capitada pels occitans e provoquèt la fin de la crosada e la marcha d’Amalric de Monfòrt del país en 1224. E calguèt l’arribada d’una nòva e tras que poderosa armada (a nivèl continental) francesa per poder conquistar Occitània mai tard. La victòria finala francesa doncas, foguèt brica aisida. Calguèt mai de 20 ans per ganhar militarament los occitans que, en de batalhas coma la de Basièja demostrèron que la lucha arribariá fins a la fin, aumens, del costat occitan.