L’ANTISEMITISME MEDIEVAL
Francesc Sangar.- Malastrosament, los josieus an patit de persecucions pendent tota l’istòria, mas pendent l’Edat Medievala, aquela marginalizacion manifestèt una evolucion significativa. Acusats injustament de la mòrt de Jèsus lo Nazaren, l’an 321 l’emperaire roman Constantin I lo Grand editèt lo primièr decrèt que limitava lors dreches dins l’Empèri.
Mas malgrat aquelas limitacions, e la marrida imatge que los avián adjudicada, los josieus poguèron viure una cèrta tranquillitat pendent la creacion dels reialmes germanics e l’Empèri Carolingian. Aquela convivéncia pacifica èra tanben existenta als territòris musulmans de la Peninsula Iberica.
L’arribada de la primièra crosada
La convocacion de la Primièra Crosada contra los musulmans l’an 1095 provoquèt la primièra granda persecucion. L’an seguent a Roams e a divèrsas vilas alemandas, los batalhadors crestians avián espandit la crida a aucir “d‘infisèls” tanben als josieus. Aquelas comunitats semitas demandèron d‘ajuda a l’emperaire Enric IVen e d’autres senhors feudals e d’avesques, e fin finala las autoritats eclesiasticas atenguèron calmar la situacion, après la mòrt de milièrs de personas innocentas.
Mas dins lo mond musulman tanben las persecucions comencèron. L’arribada dels almoads, fòrça fanatics de la religion islamica, al poder dels territòris musulmans de la Peninsula Iberica, provoquèt tanben las primièras atacas contra los josieus.
Lo Quatren Concili de Latran, l’an 1215, comencèt definitivament un procès d’apartheid amb l’obligacion dels josieus de portar un simbòl distintiu en lors vestits, per èsser distinguits dins la populacion. E paucs ans après, comencèron tota una sèria d’acusacions falsas contra las comunitats josievas, coma la profanacion de las formas sagradas crestianas, l’empoisonament dels potzes e dels rius, l’assassinat d’enfants en rituals demoniacs, la manipulacion dels tèxtes sagrats de l’Ancian Testament, o encara la provocacion de la Pèsta Negra l’an 1348, l’epidèmia mai mortifèra de l’istòria europèa. Èran d’acusacions sens cap de logica, utilizadas per trobar un colpable per “sacrificar” per las desgràcias debanadas. O benlèu per pagar pas los credits qu’avián concedit als meteisses crestians.
E las percaças arribèron. L’an 1290 en Anglatèrra. E l’an 1306 la primièra en l’estat francés, e la definitiva pendent l’an 1394. Pendent la segonda mitat del sègle XIVen, après començar l’epidèmia de la Pèsta Negra, al Sant Empèri Roman Germanic comencèron tanben de percaças, e las comunitats josievas s’establiguèron en Polonha e Ongria, ont recebèron lo nom d'”askezanis”.
La percaça europèa mai famosa, foguèt fòrça mai recenta. Los nomenats Reis Catolics expulsèron l’an 1492 de Castelha e los estats de la Corona d’Aragon los josieus, que fins aquel moment avián gaudit d’una convivéncia relativament pacifica, e que fugiguèron cap al nòrd d’Africa, o la Peninsula Italiana (ont trobèron permís per residir temporàriament), al Pròche Orient e als territòris conquistats pels otomans a la Peninsula Balcanica. Mantenguèron lors tradicions e son coneguts coma “sefarditas” (pel nom “Sefarad” que donavan a la Peninsula Iberica). E malastrosament aquel òdi contra los josieus foguèt mantengut dins los sègles posteriors a l’Edat Medievala.
