LOS GRIMALDI DE MONÈGUE

Francesc Sangar.- Totes assòcian lo Principat de Mónegue amb la dinastia dels Grimaldi. Mas cossí venguèt aquela familha d’origina ligura gaireben la proprietària d’un estat sobiran? L’an 1191 l’emperaire germanic Enric VIen autregèt lo territòri a la poderosa vila de Gènoa. En aquela epòca, existissián dos partits antagonics que luchavan pel contraròtle del Sant Empèri Roman Germanic, los güelfs e los gibelins, qu’apiejavan respectivament las dinastias dels Welfen de Bavièra e los Hohenstaufen de Soabia. Aquelas luchas se reprodusissián tanben a tota Euròpa Occidentala, per l’importància que possedissiá l’Empèri. Per manténer lo contraròtle del territòri de Mónegue, un grop de gibelins bastiguèt una fortalesa, que venguèt lo Castèl de Mónegue l’an 1215, jos las òrdres de Fulco del Casello.

Amb la tòca de convertir Mónegue en un centre militar important, los gibelins prometèron als nòus abitants d’exempcions fiscalas e de tèrras. Mónegue deviá èsser una fortalesa gibelina importanta. E l’importància del luòc èra evidenta pr’amor que l’an 1297, los güelfs decidiguèron conquistar lo castèl.

Lo començament de la conquista

Lo jorn 8 de Genièr lo güelf Francesco Grimaldi, comencèt la conquista. Dispausava de pas gaire soldats, e lo sieu plan consistissiá en dintrar dins de la vila, e dobrir las pòrtas a la siá redusida armada. Francesco Grimaldi dintrèt vestit de monge perque degun poguèsse sospechar e facilitèt la conquista del castèl.

Demorèt pas gaire ans aquel primièr govèrn dels Grimaldi a Mónegue. Divèrsas desfachas militaras provoquèron que Mónegue foguèsse reconquerida pels gibelins l’an 1301. Los Grimaldi decidiguèron alavetz venir de fèrmes aliats de la Corona francesa, amb la tòca de recebre supòrt per recuperar Mónegue. Un cosin de Francesco, Rainier, ajudèt lo rei Felip IVen de França pendent la batalha de Zierikzee l’an 1304.

Lo sieu filh, Carles mantenguèt las luchas contra Gènoa, e ocupèt la capitala de la Ligúria l’an 1331. Gènoa desirava lo contraròtle de tota la Mediterranèa Occidentala, e aviá tròp d’enemics (amb los catalans aviá mantengut tanben un afrontament constant). Coma prèmi per aquela conquista, Carles se proclamèt onze ans après Senhor de Mónegue e recuperèt la sobeiranetat sus la vila qu’aviá governada anteriorament la siá familha, amassa amb de vesins de Mentan e Ròcabruna.

 Mas l’an 1357 Carles moriguèt pendent lo sètge qu’avián enviat los genoeses contra Mónegue, e tornarmai la vila demorèt jos sobeiranetat genoesa. Cossí podèm veire lo contraròtle de Mónegue oscillava entre Gènoa e los Grimaldi un còp e autre.

Fin finala, decènnis après, l’any 1419, los felens de Carles, Ambrosi, Joan e Antoni recuperèron la vila de Mónegue, e se proclamèron senhors en partejant lo poder de la vila, e mai se serián aprés los descendents del primièr los unics que se mantenguèron coma senhors. De posteriors assages de Gènoa de reconquerir la vila (lo darrièr a començaments del sègle XVIen) venguèron un fracàs. La Corona francesa aviá reconegut anteriorament, l’an 1489, los dreches senhorials e la sobeiranetat dels Grimaldi sus Mónegue, mercés a la siá contunha ajuda militar. Tanben lo poderós e vesin ducat de Savòia aviá reconegut aquela sobeiranetat, que malgrat aquela reconeissença, Mónegue deguèt defendre pendent de sègles posteriors.