LO JAPONÉS DE L’EDAT DE NARA
Lo japonés parlat pendent l’edat de Nara es tanben conegut amb lo nòm de vielh japonés (上代日本語) e es atanben la forma pus primitiva de la lenga japonesa. Justament los documents escriches pus ancians d’aquela estapa lingüsitica del japonés son del periòde de Nara (sègle VIII). Amb lo temps, aquel japonés seriá lo japonés medieval pus ancian durant l’edat d’Heian, malgrat que lo periòde, las datas, son encara dubèrtas, e situar la frontièra lingüistica d’aquel periòde es malaisit. Cossí que siá, lo japonés de l’edat de Nara foguèt un membre mai de la familha de lengas japonica pendent tota l’edat medievala.
Aquel tipe de japonés medieval foguèt escrich amb de manyogamas o de caractèrs (silogramas) chineses. Es un pauc desparièr foneticament del japonés posterior, amb una estructura sillabica pus simpla, e aviá coma caracteristica la diferéncia de cèrtas sillabas arribadas al japonés pas gaire abans. Cossí èran prononciadas aquelas sillabas es encara uèi un mal de cap pels cercaires, qu’encara an pas trobat cap espròva scientifica definitiva. Segon divèrsas tèsis, aquela fonetica auriá coma origina un periòde encara pus ancian, quand la lenga japonesa aviá pas gaire vocalas e consonants
Coma totas las lengas que forman part de la familha de lengas japonicas, lo japonés medieval de l’edat de Nara foguèt una lenga aglutinativa, amb un òrdre dins la frasa de subjècte-objècte-verb e amb los adjectius situats totjorn davant dels nòms e los verbs, que modificavan los vèrbs e d’autras particulas auxiliaras ligadas al vèrb principal. Un autre trach tipic d’aquela forma de japonés foguèt l’usatge d’adjectius per cambiar lo sens del nòm posterior.
Per ansin, lo vielh japonés tanplan es identificat amb la lenga japonesa parlada pendent l’epòca de Nara (710–794), quora la capitala de japon èra Nara (alara Heijo-kyo). Es lo periòde dels tèxts japoneses pus ancians, tanben celèbres pr’amor que son 112 cançons recolhidas al Kojiki (an 712).
D’autras sòrças literàrias importantas d’aquel moment son las 128 cançons inclosas al Nihon Shoki (720) e lo Manyoshu (759) una amassada de mai de 4.500 poèmas del japonés medieval. Exèmples mai cuèrts mas tanben importants son los poèmas del Fudoki o la poesia del Bussokuseki kahi (752). Aqueste darrièr merita èsser lo tèxt original de l’epòca del còp que totes los autres, malurosament, son de còpias.
De senhalar que, malgrat que la prosa es mai limitada per reflectir aquel tipe de japonés, la poesia es mai fisèla. Pr’açò tanben an la sieuna importància los tèxts poetics del Norito, l’Engishiki o encara lo Senmyo, totes incloses al Shoku Nihongi (797).
Un nombre pas grand de paraulas foguèron enregistradas coma se foguèssen escrichas en de tèxts chineses, com lo Wei Zhi. Cal remembrar que las primièras e pus ancinas paraulas escrichas jamai en japonés son del sègle V, e son de paraulas escrichas en d’espadas, dont la d’Inariyama e la d’Eta Funuyama, escrichas tanben amb una fonetica chinesa.
D’aquela epòca demòran mai de 150.000 taulas de fusta amb de tèxts cuèrts escriches en japonés vielh e que mòstran un estil plan paisan e brica polit, que foguèt mai usat per la classe nauta de la cort.
UNA ESCRITURA PLAN PRIMITIVA
Malgrat que i a qualcun tèxt japonés del sègle I amb de caractèrs chineses, aquel tipe d’escritura arribèt pas a Japon fins al segle V. Segon lo Kojiki e lo Nihon Shoki, aquela escritura arribèt a Japon de la mand de dos preires de Baekje (Corèa). Foguèt usada, al començament, per escriure tanben de tèxts chineses. Totun, tanben n’i a que començan a mostrar un tipe d’escritura mesclat, amb ja qualcunas paraulas escrichas ja en japonés.
D’efièch, de chineses e de coreans avián usat l’escritura chinesa pendent de sègles. Los coreàns amb de particulas que permetián legir lo tèxt foneticament en corean (escritura d’Idu). En Japon aquò se desvolopèt a travèrs de l’escritura manyogana, ancessora del sistèma modèrn dels kana. Lo sistèma ja èra estat provat al Kojiki e lo Nihon Shoki.
E, malgrat que son de tèxts que foguèron creats a la cort centrala de Nara, qualcunes an coma origina l’èst de Japon. Foguèron escrichas en tot usar de dialèctes vielhs e èran plan desparièrs dels usat a l’oèst japonés, pus modèrn. Qualcunas paraulas, pasmens, an una origina ainu (los ancians abitants de Japon abans de l’arribada dels japoneses), qu’es pas japonesa.
