EN CERCA DE LA FRONTIÈRA FINALA
CAM.- Lo Tracta de Melno, tanben conegut coma lo Tractat del Lac Melno, foguèt lo tractat que finiguèt la Guèrra de Gollub. Foguèt signat lo 27 de setembre de 1422 tre los Cavalièrs Teutonics e una aliança de Polonha e lo Grand Ducat de Lituània. Lo tractat confirmèt la frontièra prussiana e lituana pels pròplèus 500 ans. Encara uèi una part d’aquela frontièra demòra tre Lituània e Kaliningrad e es pr’açò una de las frontièras pus permanentas europèas.
En 1411 la Patz de Thorn aviá pas pogut balhar la patz reala a la guèrra que i aviá tre los cavalièrs teutonics e de poloneses e de lituans. Aquela patz balhava Samogitia al Grand Ducat de Lituània malgrat que sonque temporalament. Pauc temps aprés tornèron a i aver de discussions sus la frontièra.
L’Emperaire germanic Sigismund volguèt acostar posicions tre totes. E balhèt una resolucion favoraba als teutonics. Foguèt alara que comencèt en 1422 la guèrra de Gollub. Los cavalièrs teutonics poguèron pas defendre lo territòri. Urosament, de poloneses e de lituans causiguèron finir la guèrra abans de l’arribada d’una armada imperiala a la region.
Una trèva foguèt signada en setembre de 1422. Totas las parts envièron de delegats al Lac Melno per negociar. I aviá fins a 8 representants de cada estat. Pendent la fin d’aquel meteis mes, lo 27 de setembre, la patz de Melno èra signada.
De nòvas condicions
Los teutonics renoncièron, pel primièr còp en l’istòria, a tota demanda territoriala, politica e religiosa sus lo Grand Ducat de Lituània. Samogitia foguèt balhada a Lituània per totjorn. La nòva frontièra politica tre aqueles estats medievalas demorèt tre Suvalkija, lo flume Neman, e fins fins a Nermirseta, a la Mar Baltica.
Amb aquò, los teutonics conservèron lo bas Neman e la vila de Memel, un centre plan important de comèrci marin. Lituània conservèt un accés a la Mar Baltica tre Palanga e Sventoji (sonque 15 km). Pasmens, Lituània desvolopèt pas cap pòrt ailà pr’amor de la concurréncia de la vila de Memel, plan pròcha al luòc. La region èran tot de paluns.
Pels cavalièrs teutonics, la pèrta foguèt benlèu pus nauta, car perdèron de territòri tre Prussia e Livònia, que demorèron desseparadas per tèrra. La Patz de Melno venguèt un compromís tre prussians e lituans. Polona recebèt Nieszawa e la mitat del canal del Vistula e renoncièt a demanar Pomerelia, Culmerlandia e la Tèrra de Miquèl. Lo tractat tanben includissiá que lo castèl teutonic de Nieszawa foguèsse destruch.
Lo tractat demorèt a èsser validat legalment. Los prussians volián contunhar la guèrra amb l’ajuda de tròpas imperialas. Mas los lituans e los poloneses tanben s’alièron. Polona daissariá de balhar de supòrt als teutonics e los lituans finirián la sieuna ajuda als hussitas chècs. La patz finala foguèt signada lo 30 de març de 1433. Tre los signaires i aviá divèrses voivodas poloneses e lituans.
Aquel tractat finiguèt d’un bais real la guèrra que de teutonics e de poloneses e lituans avián dempuèi lo sègle XIII. Los darrièrs volontaris per la crosada teutonica arribèron en 1422, quora los cavalièrs teutonics comencèron a usar de mai en mai de mercenaris per fauta d’òmes.
Amb lo Tractat de Melno, lo Grand Ducat de Lituània poguèt començar a guardar melhor l’èst e a començar divèrsas refòrmas interioras. Pasmens, pas totas las dicussions tre de teutonics e de poloneses finiguèron amb aquel tractat. Ara la discussion sus un molin d’aiga a la vila de Lubicz, contunhèt. Los cavalièrs ganhèron la discussion e lo molin d’aiga de Lubicz venguèt una fortalesa.
Mas l’ajuda mutuala tre de lituans e de poloneses pr’amor de la menaça teutonica tanben finiguèt. Los teutonics assagèron de comprar los lituans mas aquò capitèt pas. L’Union politica lituana e polonesa demorèt sens se trincar. Pendent la guèrra civila lituana (1431-1435), los teutonics ataquèron Polonha. E comencèt una nòva guèrra tre poloneses e teutonics (1454-1466). Aquela guèrra seriá òrra per Prussia.
En 1532 e encara en 1545 las frontièra tornèt a èsser tornarmai diboissada. Mas cambièt pas fins a 1914. Encara en 1919 la region de Memel foguèt desseparada d’Alemanha per ésser contrarotlada per la Societat de Nacions, mas Lituània la conquistèt en 1923. La part pus meridionala es, encara uèi, 2024, la frontièra actuala tre Lituània e lo Kaliningrad rus.
