LA VIDA QUOTIDIANA EN UN MONASTÈRI BENEDICTIN

Francesc Sangar.- Sant Benet de Nursia, mòrt a l’Abadiá de Montecassino (a la Peninsula Italiana) l’an 547, foguèt lo fondator de l’Òrdre Benedictin e amb la siá creacion comencèron a proliferar los monastèris per tota Euròpa. Vertadièrament, Sant Benet es considerat coma lo creador del monaquisme a l’Euròpa Occidental e la siá “Regula Monasteriorum”, una compilacion de nòrmas fòrça estrictas sul comportament moral e la vida quotidiana dels monges èra d’obligat compliment en totes los monastèris de l’òrdre. Tot jos una senténcia incorporada sègles après: “Ora et labora”.

Lo monastèri èra governat per un abat (derivat de la paraula biblica “abba”, que significa paire). Los autres monges s’encargavan de trabalhs divèrses segon las siás aptituds e coneissenças. Podián trabalhar a la cosina, a l’òrt, a la bibliotèca…. Mas totes devián consacrar qualques oras al jorn a l’oracion e a la lectura.

Los monastèris possedissián una glèisa, qu’èran abitualament tanben dobèrtas per l’assisténcia de cresents de defòra del monastèri a las messas e als actes religioses. La cosina e lo refectòri (una espècia de manjador) acostumavan a èsser jonches. A l’òrt se produsissián las neurituds e possedissián tanben una pichona granja. Un dels objectius cercats èra que los monastèris foguèsson independents en neurituds per pas dependre de l’exteriora e manténer lo minim contacte possible amb lo mond defòra dels murs, malgrat qu’obtenián de rendas en forma de neurituds dels paisans qu’èran vassalhs del monastèri.

D’oracions per tota la comunautat e encara mai

Dins la sala capitulara se pregavan d’oracions e s’amassava tota la comunitat per resòlvre los possibles problèmas, jos la direccion de l’abat. Èra lo centre de govèrn del monastèri. Al clastra, los monges cercavan una cèrt tranquillitat, al bòrd d’arbres (sovent amb qualque font) e meditavan. Èra un dels espacis dubèrtes que convidavan a observar lo cèl, ont i aviá Dieu segon las cresenças crestianas, e la natura, fruch de la creacion divina. Los dormitòris èran comunitaris, ont dormián totes los monges a l’excepcion de l’abat que dispausava abitualament d’un pichon ostal pròpri. Los monges defunts èran enterrats dins del meteis monastèri, en un cementèri isolat. E i aviá tanben un pichon espital, ont las malautiás dels monges èran guaridas amb d’èrbas e de tractaments naturals e tradicionals.

Qualques monastèris ofrissián un pichon ostal pels pelegrins qu’èran de camin o que volián residir al meteis monastèri pendent un temps per meditar e viure una vida monastica temporàriament. Existissiá tanben una porteria per recebre de visitas o donar d’almòinas als besonhs que reclamavan ajuda.

Una de las pautas seguidas pels monges benedictins èra l’oracion. Las primièras oracions èran las Matinas, entre las 2.30 e las 3.00 de la nuèch, seguidas pels Laudes (ancianament nomenats “Matutini” ) quand començava l’auba. Pauc abans de sortir lo sol, cap a las 7:30 se pregavan las Primas e cap a las 9:00 las Tresenas. Cap al miègjorn se pregavan las Sièisenas que podián coincidir amb l’ora de dinnar, seguidas de las Novenas entre las doas e las tres de la serada. Los Vêpres coincidissián amb lo sopar cap a las 18:00 òras. Nos cal pensar que los monges acostumavan a començar lo jorn fòrça lèu e se retiravan per dormir tanben fòrça lèu, en coincidint la siá jornada amb la claror de la lutz del sol.

L’assisténcia a las oracions èra obligatòria, a l’excepcion del cas de malautiá, e en las festivitats especialas (Nadal, Setmana Santa, qualque festivitat de qualque sant..) O amb la visita de qualque nauta autoritat de la Glèisa podián variar aqueles intervals. Egalament pendent lo temps de la culhita podián cambiar aquelas oras d’oracion, segon lo besonh del camp, tant en la semençalha coma en la culhita.

Lo sieu manjar al refectòri èra acompanhat per la lectura de fragments de la Bíblia o d’autres tèxtes religioses per part d’un fraire de manièra rotatoria. L’austeritat èra tanben presenta al manjar dels monges. Un exemple èra la preséncia del pan, segon la Nòrma cada monge podiá solament manjar una liura de pan cada jorn.

Per dormir l’austeritat se demostrava tanben. Cada monge podiá solament dispausar d’un simple tapís, una tela per cobrir lo lièch, una flaçada e un coissin. Per evitar que cap monge acumulèsse pas qualque objècte innecessari, se fasián de revisions periodicas dins del dormitòri. Se se trobava qualque objècte pas donat pel monastèri que foguèsse pas necessari, lo monge podiá recebre un seriós puniment.

Vertadièrament, quand un nòu monge dintrava dins del monastèri, lo meteis abat li donava una sèria d’objèctes considerats basics, e en principi, lo monge li caliá pas aver de besonh cap d’autre esturment. Aqueles objèctes èran un vestit, una tunica, lo cauçat, una centura, un guinhauet, una agulha per cóser, un mocader e unas tauletas per escriure.

Uèi, nos pòt semblar una vida fòrça dura e simultanèament fòrça reglamentada, mas se comparam amb las condicions de vida dels pageses o dels nòbles, èra una vida fòrça tranquilla e segura. Malgrat l’austeritat, se passavan pas grandas privacions alimentàrias e existissiá fòrça mai seguretat que dins lo violent mond de defòra del monastèri. Fòrça personas, en circonstàncias de besonh o en perilh, dintravan dins dels monastèris en cercant aquela autra vida. E los monges del monastèri formavan una cèrta familha, ont los sieus membres trobavan companhiá e atencion.