LO PAPAT E L’EMPERAIRE
Francesc Sangar.- Los dos poders basics de la societat europèa medieval èran lo Papa, lo poder religiós, e l’emperaire, lo poder civil. Pendent tota la longa èra medievala, ambedoas institucions mantenguèron una relacion que variava entre la collaboracion e l’afrontament, segon la volontat de domeni de caduna. Aquela estructura voliá assegurar una sòrta d’equilibri e estabilitat, e als moments d’afrontament, la posicion dels emperaires foguèt pas jamai contra la fe ni contra la Glèisa coma institucion, mas contra la politica concrèta de qualques pontifes.
Lo començament d’aquela relacion d’equilibri se passèt pendent l’epòca del reinatge dels francs durant la fin del sègle VIII. Lo Papat temiá l’ataca araba, en una Euròpa occidentala sens defensas, e los emperaires bizantins orientals, compromeses teoricament en la defensa de tota la totes los païses crestians, èran tròp luènh, e amb lors pròpris problèmas intèrnes. Lo Papat aviá de besonh una ajuda mai prèpa e efectiva e en aquel contèxt los francs, mais poderoses e “estables” dins l’ensems dels reialmes germanics que s’avián constituit, semblava l’ideal per venir lo defensor e protector de l’Euròpa occidentala.
Lo Reialme dels Francs èra dirigit per Carles Martèl, mas èra Maire deu palais e capdal militar, e possedissiá pas la dignitat reiala. Lo Papat legitimèt la siá dinastia, e lors successors foguèron considerats monarcas dels Francs. Mas la nòva dinastia dels Carolingians se comprometiá en la defensa de la Glèisa e del Papat.
Tanben los reis dels Francs e la dinastia carolingiana cediguèron divèrses territòris del centre de la Peninsula Italiana, amb la meteissa vila de Roma, que foguèron la basa dels Estats Pontificals, un estat jos sobeiranetat del Papa e qu’èra util perque lo Papat mantenguèsse una sobeiranetat respècti dels monarcas europèus (e que desapareguèt pas fins a mitats del sègle XIX pendent lo procès d’unificacion italiana). Lo Papa Estève II viatgèt fins a França per coronar coma rei Pepin lo Brèu l’an 754.
Tamben de manièra significativa lo meteis Papa Leon III coronèt Carlesmanhe coma Emperaire d’Occident la nuèch de Nadal de l’an 800 a la meteissa basilica de Sant Pèire de Roma, en un dels actes mai importants de l’edat medievala europèa. Amb aquel acte, los emperaires bizantins perdián quina reivindicacion que siá sus l’Euròpa Occidentala.
La naissença d’un nòu empèri
E amb aquel pacte naissiá un nòu empèri a Euròpa, que voliá èsser lo successor de l’ancian Empèri Roman Occidental, e que foguèt conegut posteriorament amb lo nom de “Sant Empèri Roman Germanic”, una denominacion significativa car amassava lo caractèr religiós (“Sant”) amb de tradicions germanicas e romanas.
Aquel pache aguèt moments melhors e piègers, mas serviguèt per consolidar ambedós poders e donar cèrta “estabilitat” a Euròpa. Los emperaires protegiguèron la Glèisa e lo Papat, malgrat los problèmas de convivéncia que se produsiguèron pendent qualqu’unas epòcas. Al compromís se parlava de “pache d’amor”, coma se foguèsse practicament una sòrta de “maridatge” entre ambedoas institucions. E los monarcas franceses recebèron posteriorament lo títol de “Rei Crestian” per consolidar mai aquela relacion.
