LO CONSOLAMENTUM CATAR
Francesc Sangar.- Los Bons Òmes e las Bonas Femnas refusavan los sacraments catolics, e dispausavan del sieu propi, basat tanben en las Sagradas Escrituras. Èra lo “consolamentum”, que poiriam tradusir coma “consolacion”. Quand un cresent catar trobava un Perfièch (un sacerdòt catar) podiá li demandar que li administrèsse lo consolamentum.
Aquel sacrament servissiá coma rite inicial de dintrada dins de la comunitat dels Bons Òmes, amb tot aquò que significava de renonciament a fòrça aspèctes de la vida anteriora. Èra semblable a la batejada catolica en significat, mas fòrça mai esperital. Se considerava que lo cresent recebiá l’energia e la fòrça, lo “Paraclit” o “Intercessor” mejançant l’Esperit Sant, cossí es nomenat a l’Evangèli de Sant Joan.
Cossí èra la ceremònia iniciala del consolamentum? Per accedir al consolamentum, lo cresent passava un periòde de pròva, amb los sieus dejuns establits e ont apreniá de memòria l’Evangèli de Sant Joan e un mestièr per se manténer, e se comprometiá a pas mentir jamai, defendre la justícia e s’absténer de manjar carn. Aquel aprendissatge durava entre tres o quatre ans abitualament, e mai se en qualques cases s’aviá redusit a solament un an, e èra comprés coma una transicion per daissar endarrièr los pecats de la vida passada. Cossí que se demandava una clara consciéncia del ritual, a diferéncia de la batejada catolica, lo consolamentum èra vetat als mainats. Los adolescents podián recebre lo rite s’èran pro madurs.
Assistissián a despart del cresent, lo pairin que presentava al nòu cresent, lo membre de mai edat de la comunitat (l’”ancian”) e qualques Perfièches e d’autres Bons Òmes. Quand comencèron las persecucions, l’impossibilitat d’amassar las comunitats de cresents, redusiguèt la preséncia a solament un Perfièch. E mai se la ceremònia èra subjècta a las circonstàncias del moment e del cresent, abitualament se realizava sovent dins la sala d’un castèl, en lo cas de cresents nòbles, o dins d’un ostal o al bòsc o en una cauna, en lo cas de cresents d’originas modèstas. Se se fasiá en un bastiment, s’alugava un candelièr amb doas candèlas alugadas sus una taula qu’en qualques escasenças èra redonda e de vim, amb una toalha blanca que la cobrissiá.
Lo Paire Nòstre dels Bons Òmes
Lo rite començava amb la recitacion del Paire Nòstre dels Bons Òmes, que cambiava “Dona-nos uèi lo nostre pan de cada jorn” per “Dona-nos uèi lo nostre pan sobresubstancial de cada jorn” de la part del nòu cresent. De contunh, l’ancian fasiá tres reveréncias e daissava sus la taula las Sagradas Escrituras e començava a pregar en la meteissa lenga del pòble. Solament excepcionalament se pregava en latin, coma seguissián los rites catolics. Se plaçava un exemplar de las Sagradas Escrituras sul cap del nòu cresent, e totes los presents plaçavan lors mans sul libre, en establint aital una benediccion amb las mans, qu’èra ja rebatuda en la meteissa Bíblia en fòrça escasenças, mas que la Glèisa catolica aviá abandonada en favor de la batejada amb d’aiga o d’òli. Los Bons Òmes refusavan d’utilizar aquelas substàncias perque èran materialas, e provenián del mond creat pel Demòni.
Tamben lo consolamentum èra emplegat pels cresents qu’èran a las pòrtas de la mòrt, foguèsse per malautiá o per perilh imminent, e remembrava en sens a l’extremoncion catolica. Lo ritual autrejava als malauts l’esperança del perdon dels pecats e qu’accedirián a la salvacion de la siá arma. Fin finala se lo cresent subreviviá a la malautiá o al perilh, aquel consolamentum èra anullat. Mejançant aquel consolamentum, lo malaut mostrava lo sieu respècte e la siá confidança envèrs la Glèisa dels Bons Òmes e qu’aviá volgut seguir los sieus ensenhaments.
