LO CAVALIÈR FAIDIT QUE RETORNÈT

Christian Andreu.- La legenda ditz  que los cavalièrs faidits foguèron totes aqueles que patiguèron lo raubament de las siás tèrras e castèls per part dels crosats dempuèi 1209, quand comencèt l’envasion d’Occitània pr’amor de l’eretgia càtara. Totun, e malgrat que n’i aguèt plan que fugiguèron sustot a Catalonha per contunhar la lucha dempuèi l’exili , n’i aguèt que tornèron a venguèron tornarmai cavalièrs amb onor fins la fin de lor vida. Un dels mai coneguts d’aqueles faidits foguèt Chabèrt de Barbairan.

Per ansin, e al costat d’autres cavalièrs faidits coma Olivièr de Tèrme, Bernart Aton de Niòrt o Raimond Trencavèl, Chabèrt de Barbairan causiguèt la resistència contra la Gléisa primièr e la Corona de França puèi, al long de gaireben tota la siá vida. Mas pas fins la fin finala, car los darrièrs ans demorèt tranquil en las siás noves tèrras amb los sieus quatre filhs e la sia familha. E moriguèt plan, a una edat brica abituala , amb noranta ans.

Chabèrt de Barbairan (1185-1275), tanben conegut pendent la siá epòca coma Lo Leon de Combat, nasquèt en Barbairan, al castèl d’Alaric, prèp de Carcassona. Amb 24 ans veguèt cossí arribava l’armada crosada al sieu parçan e cossí èra conquistat son castèl mairal. Aquel quite an, en 1209, capitèt a l’ora de tornar lo conquistar, mas abans de la fin de l’annada, los crosats tornèron a lo prene.

En 1210 ataquèt e preguèt lo castel de Montlaur mas tornèt puèi a lo perdre. Las circomstàncias de la familha e la confiscacion de las siás tèrras (e tanben lo castèl dels Barbairan) obliguèt Chabèrt a causir d’un biais grèu la resisténcia fins la fin. Foguèt alara que la legenda explica que venguèt faidit.

Pasmens, Chabèrt demorèt pas solitari en la siá lucha contra los franceses. Lèu dintrèt en l’armada del comte tolosan Raimond VI. Encara en 1218 , quand tolosans e catalans conquistèron tornarmai la vila, Chabèrt èra amb los tolosans. Tanben quand Simon de Montfòrt moriguèt esclafat per una pèira lançada dempuèi la muralha de Tolosa (ditz la legenda que foguèron un grop de femnas las qu’o faguèron). Una annada puèi, tanben èra amb l’armada occitana que participèt en la batalha de Basièja.

 L’exili temporal

La crosada, pasmens, finissiá pas e Chabèrt deciciguèt marchar a Rosselhon, territòri catalan e qu’aviá un sobeiran desparièr, Jacme I. Chabèrt arribariá a èsser nomentat comandant de la vila de Perpinhan al servici del comte de Rosselhon e Cerdanha, Nuno Sanç I. Amb la siá armada participèt puèi en la conquista de Malhòrca (1229-1232).

Aital, Chabèrt de Barbarian sortiguèt amb la flòta catalana del vilatge de Salou e puèi luchèt prèp de Jacme I en la batalha de Portopí. Pr’amor d’aquò recebèt coma present reial divèrsas tèrras al Rosselhon e Fenolheda dont lo castèl de Puèglaurenç.

Ara Chabèrt de Barbairan tornava a aver un castèl e de tèrras. Benlèu pr’aquò causiguèt donar lo sieu sosten a Raimond de Trencavèl, que voliá recuperar la vila de la siá familha. Aquò se debanèt en 1240. Encara en 1242 donèt atanben supòrt a Raimond VII de Tolosa (lo filh) que tanplan aviá coma tòca recuperar son eiretatge. Pauc aprés, e benlèu per tot aquò, patiguèt l’excomunicacion papala.

Sonque en 1247 tornèt a aver patz entre lo Papa e lo Leon de Combat. Mas la guèrra amb França contunhava. En 1255 Olivièr de Tèrme, ara al servici del rei francés Loís IX, ataquèt lo castèl de Querbús, que Chabèrt n’èra lo comandant. Per conservar la siá libertat calguèt l’escambiar per lo castèl. Quand Fenolheda venguèt, fin finala, francesa, Chabèrt de Barbairan se n’anèt, ara òc, e d’un  biais definitiu, al Rosselhon catalan, per tornar pas jamai a la siá Occitània nadiua. Pasmens, aqueles darrièrs ans de la siá vida foguèron benlèu los pus uroses d’aquel cavalièr faidit, car ara podiá ja los gausir amb la siá familha e filhs.

 Plusors cavalièrs faidits

La biografia de Chabèrt de Barbairan coma cavalièr faidit foguèt pas unica en Occitània en aquela epòca. Coma Chabèrt plusors cavalièrs e senhors lengadocians patiguèron lo quite astre pr’amor de la crosada, començada en 1209 contra los occitans (los càtars ne foguèron sonque una excusa pendent lo començament per atacar e conquistar tot lo país). La pèrda de castèls e tèrras provoquèt la siá marcha e tanben la siá lucha fins a la fin. Cal remenbrar qu’un cavalièr punit amb lo faidiment (çò es la confiscacion de tot çò qu’aviá) sonque podiá o èsser per èsser catar o los protegir.

N’i aguèt mai d’un que causiguèron luchar encara mai. D’autres se n’anèron del país e jamai tornèron. D’autres encara moriguèron o daissèron las armes. Pas totes, malgrat la legenda medievala dels faidits, luchèron al long de tota la siá vida contra los franceses.

Chabèrt de Barbairan poguèt signar la patz , malgrat qu’aquò durèt d’annadas, amb la gléisa catolica sonque pr’amor que foguèt perdonat per aquesta. Pas totes los cavalièrs faidits capitèron a l’ora d’aquò far. Qualqu’unes sonque poguèron s’exiliar a Tèrra Santa e n’i aguèt encara mai que jamai tornèron a Occitània. E tot aquò sonque per se far perdonar malgrat que plusors foguèron totjorn innocents. N’i aguèt fòrça d’aqueles, coma Raimond VII, Raimond de Trencavèl o Pèire Rogièr de Mirapeis que jamai tornèron a aver un castèl o de tèrras pròprias. E aquò es un fach que la legenda, òc, soslinhèt plan, car los cavalièrs faidits (e Chabèrt de Barbairan ne foguèt benlèu una excepcion) normalament jamai tornavan a recuperar çò de perdut pr’amor de la confiscacion illegala de la Corona de França.