DE VAISSÈLS VIKINGS
CAM.- La majoritat de la nòstra coneissença actuala dels celèbres vaissèls vikings ven pr’amor de la tròba de dos d’aqueles vaissèls trapats en Gokstad e Oseberg, en Norvegia. Èran de vaissèls sepelits en tèrra mas tanben gaireben entièrs. Son dos vaissèls de la segonda mitat del sègle XI. Puèi i aguèron mai descobèrtas, mai que mai, en Norvegia, pr’amor qu’en Danemarc sonque foguèt trapat un, al sègle XIX, en Ladby.
Los vaissèls vikings foguèron plan desparièrs, segon l’usatge. Dempuèi lo sègle X evolucionèron encara mai segon la sieuna finalitat; de vaissèls de comèrci o de vaissèls de guèrra. Los primièrs foguèron nomentat knörr e kaupskip. Los vaissèls de guèrra snekja (flac), skeid (lo que copa l’aiga) o drekar (dragon). Los vaissèls de comèrci èran longs e baisses e los segonds èran encara mai longs e amb un nombre superior de remas. Pr’amor d’aquò tanben foguèron nomentats langskip (o vaissèl long).
Segon la Gulathinglaw (sègle X) los pus pichons avián 26 remas. Los qu’utilizèron per atacar Wessex avián fins a 34 remas mas encara èran pus pichons que los vaissèls angleses (60 remas). Segon mai d’una cronica de l’epòca, un país coma Norvegia podiá aver un total de fins a 120 vaissèls amb 40 remas e fins a 116 amb 50 remas. Pasmens, aqueles vaissèls ja son considerats coma de vaissèls vikings pus evolucionats.
Dempuèi lo sègle X òm comènça a trobar de vaissèls “gigants”, coma lo Serpent Longa d’Olaf Tryggvasson, de 64 remas. Foguèt bastit en l’an 998 e segon plusors cercaires foguèt lo màger vaissèl viking jamai bastit. Pasmens, demest los sègles XI-XIII n’i aguèron encara màgers, coma lo Grand Dragon, del rei Harald Hardrada (1061) amb 70 remas.
Lo vaissèl màger jamai trobat aqueologicament fins a la fin del sègle XX foguèt un vaissèl de guèrra trapat en Skuldelev, amb aperaquí 50 remas. Totes los autres vaissèls sepelits e trapats a l’epòca contemporanèa son pus pichons.
La forma dels vaissèls
Per ansin, los vaissèls vikings èran longs e avián una o doas cobèrtas. Puèi avián tanben una estructura leugièra de teissut sus de bòi que podiá protegir los òmes, que i podián manjar dejós. D’escuts demoravan en cada costat del vaissèl. Pasmens, mai d’un cercaire afirmèt qu’aquò sonque se debanava quan caliá pas remar. Mas i a desparièras fònts (sagas) que confirman qu’èran aital usats per se defensar pendent una ataca. Aital son descriches los vaissèls usats en la batalha de Hafrs Fjord.
Òm sap pas encara se èran usats de bancs. Mai d’un cercaire diguèt qu’aquò èra aital pr’amor que los vikings usavan de caissa de fusta personalas. D’autres encara, qu’utilizavan de bossas de teissut. Uèi encara i a pas cap de responsa sus aquò.
Lo remaire èra sonque un òme per rema, d’abituda. Çà que là, fins a dos autres vikings podián, en batalha, l’ajudar a remar, e lo protegir, se caliá. De remembrar que de vaissèls coma lo Serpent Longa d’Olaf Tryggvasson, aguèron fins a 574 òmes, çò que vòl dire que qualcunes d’aqueles vaissèls èran brica pichons per l’epòca. La mejana, totun, balha una donada d’aperaquí 302 òmes/vaissèl.
Val pas dire que la vela vikinga foguèt una de las descobèrtas tecnologicas pus estonantas. Amb una bona vela vikinga òm podiá viatjar en sonque 28 jorns dempuèi Bergen, en Norvegia, fins a America (Tèrranòva). Èran bastidas amb de lan o de lin e n’i aviá amb de raias blavas, ròias, verdas o blancas.
Al davant del vaissèl i bastissián de caps de dragon gigantasses de fusta. Podián èsser retirats aisidament mas èran totjorn presents en batalha. D’efièch en Islàndia caliá los retirar abans de desbarcar per lei pr’amor dels esperits que los vikings cresián que i demoravan laguens – e que podián se liberar a atacar als abitants del luòc -. Pr’amor que los pròpris vikings n’avián paür. Cal pas confirmar que los autres, los qu’èran pas vikings, avián, benlèu, encara pus paür.
